Phường tuồng dẫn đường đám tang cho tới huyệt. Tất cả bọn họ có năm
người, một người đóng vai thần Hổ nhảy-nhót tứ phía, đi từ bên này đường
sang bên kia đường, tiến lên trước lại lùi trở lại, như muốn tìm kiếm những
hồn ma quỷ nào lẩn-quất quanh lối đi. Còn bốn người kia đóng bốn vai
Thiên, tướng, vẽ mặt đeo râu, áo quần nai-nịt, giáp-trụ đường-hoàng với đủ
khí giới đao thương như muốn ngăn cản các âm-hồn không cho xâm-nhập
tới lộ-trình của đám tang.
Khi tới nghĩa-trang, bọn phường tuồng lại đọc chú vẽ bùa làm phép
chung quanh ngôi huyệt. Họ múa, hát, đi quanh huyệt năm bảy lần. Vai thần
Hổ nhảy xuống huyệt, gầm thét vờn trước vờn sau.
Những đám tang có phường tuồng dẫn đường trị huyệt, huyệt phải đào
rất sâu và phải đào tam-cấp nghĩa là có ba bậc để thần Hổ và các Thiên,
tướng làm phép bùa trấn-áp.
Bọn phường tuồng sau khi dẫn đường trị huyệt một đám tang, lúc trở
về phải chia nhau năm người đi năm ngả, và không được trở về bằng lối đi,
e các ác-thần tà-quỷ đón đường triệt hại. Ngoài ra tay quyết phải luôn luôn
giữ chặt cho đến khi về tới nhà.
Người ta thuật truyền có những kép hát, đóng vai trị-huyệt khi trở về
sơ-ý, hoặc buông lỏng tay quyết đã bị các tà-thần đánh chết ở dọc đường.
Có nhiều kép hát cẩn-thận, trên đường về đã lột bỏ những mũ mãng
giáp trụ mặc lúc ra đi. Và một khi về tới nhà, họ phải vội vàng thay ngay
quần áo, rửa mặt bỏ râu để trở thành một người thường như những người
khác.
Đoàn phường tuồng dẫn đầu đám tang. Đàn bà trẻ con trong làng đi
xem đám xúm quanh bọn họ ngay từ lúc họ mới tự trong nhà ra.
Dân làng cũng vây quanh và khen ngợi chiếc nhà táng hình thuyền bát-
nhã đặt trên đòn rồng.
Đòn này đã lắp sẵn ở ngoài cổng xóm, chờ các đô-tùy vào trong nhà
khiêng quan-tài.
