viên luống tuổi này, kẻ mà chỉ cần thoáng thấy lần đầu bạn đã nhận định
ngay là “một người nhỏ thó, teo tóp gù lưng”, không phải vì ông là người
nhỏ thó teo tóp gù lưng hơn nhiều người khác, hay vì những từ “người nhỏ
thó teo tóp gù lưng” là một phần của cung cách ông tự thể hiện mình, mà bởi
ông dường như đến đây từ một thế giới nơi người ta vẫn – ồ không: dường
như ông hiện ra từ một cuốn sách trong đó bạn vẫn còn gặp được – nói thế
bạn hiểu rồi đó: dường như ông đến đây từ một thế giới nơi người ta vẫn còn
đọc những cuốn sách mà ở đấy bạn gặp những “người nhỏ thó teo tóp gù
lưng.”
Chẳng tự cho phép mình sao nhãng, ông để cho hàng loạt việc khó
nhằn đổ hết lên cái đầu hói trụi của ông, ông lắc lắc đầu, và cố sức khoanh
gọn vấn đề vào những khía cạnh thực tiễn, “Nhưng tôi hỏi thế này xin ông
bỏ quá cho, chẳng lẽ ông không thể đưa thêm cước chú vào văn bản, và có
thể cô gọn văn bản lại đôi chút, rồi thậm chí – cái này tùy ông quyết – biến
văn bản thành một cước chú?”
“Tôi là độc giả, chỉ là độc giả, không phải là tác giả,” bạn hấp tấp tuyên
bố, như một người đang đâm bổ đến cứu một người sắp bước hụt chân.
“Ồ, thật sao? Tốt, tốt! Tôi thích lắm!” Và ông ta nhìn bạn bằng cái liếc
nhìn thực sự đầy thân thiện và biết ơn. “Tôi vui quá. Người đọc thì càng
ngày tôi càng ít gặp…”
Một nỗi thôi thúc muốn thổ lộ tâm tình chiếm trọn tâm tư ông; ông để
mình bị cuốn đi theo nó; ông quên phắt các nhiệm vụ khác của mình; ông lôi
bạn sang bên. “Tôi đã làm việc hàng bao nhiêu năm cho nhà xuất bản này…
biết bao nhiêu cuốn sách đã qua tay tôi… nhưng liệu tôi có thể nói mình đọc
không? Thế này thì tôi không thể gọi là đọc… Ở làng tôi ngày xưa sách ít
lắm, nhưng tôi vẫn hay đọc, vâng, hồi đó tôi có đọc… Tôi vẫn cứ nghĩ
chừng nào nghỉ hưu tôi sẽ về lại làng tiếp tục đọc như xưa. Thỉnh thoảng tôi
cất riêng một cuốn ra, chừng nào về hưu mình sẽ đọc cuốn này, tôi tự nhủ
thế, nhưng rồi tôi nghĩ rồi nó sẽ chẳng hệt như trước nữa… Đêm qua tôi
nằm mơ tôi đang ở làng mình, trong cái chuồng gà nhà tôi, tôi đang tìm, tìm
cái gì đó trong chuồng gà, trong cái giỏ mấy con gà hay đẻ trứng vào, rồi thì
