nào đang theo dõi chuyện của tôi có thể thấy mình bị lừa bịp một chút, khi
thấy rằng dòng chảy bị phân tán vào quá nhiều dòng nhỏ, và rằng từ các sự
kiện trọng yếu chỉ có những tiếng vang và tiếng dội cuối cùng là đến được
với anh ta; nhưng không phải không thể có chuyện đây chính là cái hiệu quả
tôi nhằm tới khi bắt đầu kể, hay có thể nói đó là một thủ pháp của nghệ thuật
kể chuyện mà tôi đang thử dùng, một quy tắc thận trọng bao gồm việc duy
trì vị trí của tôi ở thấp hơn một chút so với các khả thể tự sự mà tôi có thể
dùng.
Điều này, nếu xét kỹ hơn, là dấu hiệu của sự giàu có đích thực, vững
chắc và bao la, theo nghĩa là, giả dụ như tôi chỉ có một câu chuyện để kể, thì
tôi sẽ kể dông dài hoài mãi câu chuyện đó và rốt cuộc sẽ làm hỏng bét nó
trong niềm khao khát muốn phô bày nó dưới giá trị đích thực, thế nhưng
thực tế là tôi có hẳn một nguồn cung cấp hầu như vô tận những chất liệu có
thể kể, nên tôi có thể xử lý nó một cách điềm nhiên và không vội vã, thậm
chí còn cho phép một sự bực bõ nào đấy có thể lộ ra và tự ban cho mình sự
xa xỉ của việc rề rà nấn ná ở những phân đoạn phụ và chi tiết không quan
trọng.
Mỗi lần cánh cổng nhỏ kêu cọt kẹt – tôi đang ở trong cái lán với mấy
thùng ở cuối vườn – tôi lại tự hỏi con người này đang bước ra từ quá khứ
nào của tôi đặng tìm tôi ngay cả ở đây: có thể đó chỉ là quá khứ của ngày
hôm qua và của cùng khu vực này, gã nhân viên gom rác người Ả rập lùn tịt
cứ vào tháng Mười hằng năm lại đi xin tiền thưởng hết nhà này sang nhà
khác, tay cầm thiệp Chúc Mừng Năm Mới, bởi vì gã nói đồng nghiệp của gã
giữ hết tiền boa của tháng Mười hai về phần mình còn gã chẳng bao giờ
được hưởng một xu; nhưng đấy cũng có thể là những quá khứ xa xôi hơn
hằng đeo đuổi gã Ruedi cũ và lùng tìm cái cổng nhỏ ở Impasse: bọn buôn
lậu ở Valais, đám lính đánh thuê từ Katanga tới, mấy tay hồ lì của sòng bạc
Varadero từ thời Fulgencio Batista.
Bernadette chẳng liên quan gì tới bất kỳ quá khứ nào của tôi; nàng chả
biết gì về cái chuyện cũ giữa Jojo với tôi đã buộc tôi trừ khử lão như thế, có
lẽ nàng tin rằng tôi làm thế là vì nàng, vì nàng có kể với tôi lão đã buộc nàng
