bắt hai đóa huệ nước làm rối loạn trật tự các cử động của chúng tôi, thế nên
cánh tay phải tôi khép lại trên một vùng trống rỗng, trong khi bàn tay trái
tôi, vốn không còn nắm giữ chồi cây, rơi trở lại và gặp vùng thân dưới của
bà Miyagi, hình như bà sẵn sàng tiếp nhận nó và hầu như níu giữ nó, với
một cái giật thót đầy nhu thuận được chuyển dẫn sang toàn bộ thân mình tôi.
Ngay khoảnh khắc đó một cái gì đã được định đoạt, nó có những hậu quả
không thể trù tính được, rồi tôi sẽ kể khi đến lúc.
Khi lại đi qua dưới cây bạch quả, tôi nói với ông Okeda rằng, trong
việc chiêm quan cơn mưa lá, điều trọng yếu không phải là lĩnh hội từng
chiếc lá một mà là lĩnh hội cái khoảng cách giữa lá này với lá kia, khoảng
không khí rỗng chia cách chúng. Điều dường như tôi nắm được là thế này:
sự vắng mặt cảm giác trên một phần lớn trường tiếp nhận là điều kiện cần để
sự nhạy cảm của chúng ta có thể tập trung một cách cục bộ và nhất thời,
cũng như trong âm nhạc, sự im lặng nền là cần thiết để các nốt nhạc có thể
nổi bật lên trên đó.
Ông Okeda nói rằng trong những cảm nhận xúc giác thì điều này chắc
chắn đúng; tôi rất sửng sốt trước câu trả lời của ông, bởi quả tình tôi đang
nghĩ tới sự tiếp xúc của mình với thân thể của con gái ông và của vợ ông
trong khi truyền đạt đến ông những quan sát của tôi về lá. Ông Okeda tiếp
tục nói về những cảm nhận xúc giác với vẻ vô cùng tự nhiên, tuồng như đã
rõ một điều là diễn ngôn của tôi chẳng có một chủ đề nào khác.
Để chuyển cuộc đàm đạo sang địa hạt khác, tôi thử đưa ra sự so sánh
với việc đọc một cuốn tiểu thuyết trong đó một nhịp điệu kể chuyện thật
điềm tĩnh, luôn luôn theo một giọng điệu tiết chế, nhằm gia cường một vài
cảm giác tinh tế và chính xác mà tác giả muốn kêu gọi người đọc hãy chú
tâm vào; nhưng trong trường hợp cuốn tiểu thuyết ta phải cân nhắc rằng
trong chuỗi liên tục các câu thì mỗi lần chỉ có một cảm giác duy nhất được
truyền đạt, dù đó là cảm giác đơn lẻ hay phức hợp, trong khi chiều rộng của
trường thị giác và trường thính giác cho phép ta ghi nhận đồng thời một cái
tổng thể phong phú hơn và phức tạp hơn nhiều. Khả năng thâu nhận của
người đọc đối với hợp thể các cảm quan mà cuốn tiểu thuyết muốn chuyển
