đường mà tôi sẽ phải đi theo một khi tôi đã tới được ngôi làng cuối cùng
này, nơi lằn ranh của thế giới có người cư ngụ, nơi lằn ranh thời gian của
cuộc đời tôi.
“Tôi là Nacho, con của Don Anastasio Zamora,” tôi nói với lão già da
đỏ nằm cuộn tròn sát vách nhà thờ. “Nhà đó ở đâu?”
Lão ta chắc là biết, tôi nghĩ.
Lão già nhướn cặp mí mắt đỏ quạch xoăn tít như mí mắt con gà tây.
Một ngón tay – ngón tay khẳng khiu như những nhành cây con người ta
dùng nhóm lửa – nhoi ra từ dưới tấm poncho, chỉ về phía tòa nhà nguy nga
của gia đình Alvarado, tòa nhà duy nhất giữa cái đống bùn vón cục vốn là
làng Oquedal: một mặt tiền theo phong cách ba rốc hồ như có đó chỉ bởi tình
cờ, như một mẩu phong cảnh trong một nhà hát bị bỏ hoang. Ai đó từ nhiều
thế kỷ trước ắt đã phải tin rằng đây là xứ sở vàng; rồi khi ông ta nhận ra sai
lầm của mình, thì với tòa nhà này, chỉ vừa mới xây xong, liền khởi đầu cái
số phận từ từ của đổ nát hoang tàn.
Theo bước một gã người hầu vừa nhận lấy ngựa của tôi để y trông giữ,
tôi băng qua một loạt nơi lẽ ra phải càng lúc càng tiến vào trong, nhưng thay
vì vậy tôi lại thấy mình càng lúc càng ở bên ngoài: từ sân này tôi chuyển
sang sân khác, như thể ở chốn này mọi cánh cửa đều chỉ để đi ra chứ không
bao giờ để đi vào. Câu chuyện lẽ ra nên cho tôi cảm giác mất phương hướng
ở những nơi tôi nhìn thấy lần đầu, nhưng đồng thời cả những nơi đã để lại
trong trí nhớ tôi không phải một hồi ức mà là một khoảng rỗng. Giờ đây các
hình ảnh cố công chiếm cứ lại những khoảng rỗng đó nhưng chẳng đạt được
gì trừ việc nhuốm luôn cả màu sắc của những giấc mơ đã bị lãng quên ngay
tại thời khắc chúng xuất hiện.
Lần lượt có một khoảnh sân nơi người ta treo thảm lên để đập (lúc ấy
tôi lục tìm trong trí nhớ hồi ức về một cái nôi trong một tư gia lộng lẫy), một
khoảnh sân thứ hai ngổn ngang những cái bao đựng cỏ linh lăng (tôi cố đánh
thức dậy hồi ức về một điền trang lúc tôi còn thơ ấu), khoảnh sân thứ ba có
những chuồng ngựa hướng ra (có phải tôi sinh ra giữa các ngăn chuồng đó
