‘Tôi đã hiểu những giới hạn của mình,’ hắn nói với tôi. ‘Trong khi đọc, có
một cái gì đó xảy ra mà tôi không thể sai khiến được…’ Lẽ ra tôi có thể bảo
hắn rằng đấy là cái giới hạn mà ngay cả lực lượng cảnh sát có quyền năng
vô hạn nhất cũng không thể vượt qua. Chúng tôi có thể ngăn cản việc đọc;
nhưng trong bản sắc lệnh cấm đọc ấy người ta sẽ vẫn đọc ra được phần nào
đó cái sự thực mà chúng tôi muốn sẽ không bao giờ có ai đọc được…”
“Về phần ông ta thì sao?” bạn hỏi với một mối quan tâm có lẽ không
còn do thói muốn ganh đua khơi dậy mà là do tình đoàn kết và thấu hiểu.
“Hắn ta xong đời rồi; đáng ra chúng tôi muốn làm gì với hắn thì làm:
bắt hắn đi lao động khổ sai hay là cho hắn một việc thường nhật trong cơ
quan đặc vụ của chúng tôi. Thay vì thế…”
“Thay vì thế…”
“Tôi cho phép hắn đào thoát. Đào thoát giả, một chuyến đi bí mật rời
khỏi xứ, rồi thì dấu vết của hắn lại mất tăm lần nữa. Tôi tin mình vẫn nhận
ra bàn tay hắn, không lúc này thì lúc khác, trong những văn bản tôi tình cờ
thấy… Chất lượng của hắn đã được cải thiện… Giờ thì hắn thực hành huyền
hoặc hóa chỉ vì huyền hoặc hóa mà thôi… Quyền lực chúng tôi giờ đây
chẳng còn hiệu lực với hắn nữa. Cũng may…”
“Cũng may?”
“Luôn luôn phải có một cái gì đó thoát khỏi chúng tôi… Có thế thì
quyền lực mới có một đối tượng để thực thi, một khoảng không để chúng tôi
vươn thẳng tay ra… Chừng nào tôi còn biết rằng trên thế giới này có một ai
đó chơi trò xảo trá chỉ vì yêu sự xảo trá, chừng nào tôi còn biết có một người
đàn bà thích đọc chỉ vì yêu sự đọc, tôi có thể tự thuyết phục mình rằng thế
giới đang tiếp diễn… Và tối nào tôi, cả tôi nữa, cũng đắm mình vào sự đọc,
như người đàn bà xa lạ mà tôi không biết kia…”
Thật nhanh, bạn nặn ra từ trong trí óc mình sự chồng chập không phải
lối của hình ảnh ông Thống đốc với hình ảnh Ludmilla, để hân thưởng sự
vinh danh Người đọc Nữ, cái nhân ảnh rạng ngời trỗi dậy từ những lời được
giải mê của Arkadian Porphyrich, và bạn thưởng thức sự chắc chắn – được
