Tôi còn nhớ rất rõ những lần tôi chẳng biết thực hiện điều này như thế
nào. Khi tôi là sinh viên năm thứ nhất ở đại học, một bạn trong lớp tôi bị
khuyết tật nên anh phải sử dụng nạng để đi. Một ngày nọ anh bị trượt trên
một đoạn đường dốc đến lớp và ngã xuống đất. Khi anh đang cố gắng đứng
dậy thì tôi không biết phải làm gì. Tôi cảm thấy không thoải mái nếu đi
ngang qua mà không giúp đỡ, nhưng tôi sợ rằng nếu tôi đến giúp anh sẽ làm
cho anh xấu hổ vì đã khiến cho mọi người chú ý đến khuyết tật của anh. Tôi
cũng cảm thấy như vậy khi một bạn cùng lớp mất mẹ sau một căn bệnh kéo
dài. Tôi không biết phải an ủi thế nào vì sợ mình sẽ nói ra điều gì đó sai, và
cuối cùng chọn cách không nói gì cả. Nhiều năm sau, khi đang chạy trong
khuôn viên trường Stanford, tôi bị ngã vào bùn vì cơn mưa ngày hôm trước.
Tôi ngồi trên lề đường với những giọt nước mắt chảy dài trên mặt, bị thâm
tím, bị đau, và dính đầy bùn. Có ít nhất một chục người đi ngang qua, và
chẳng ai hỏi liệu tôi có cần bất cứ điều gì hay không. Tại thời điểm đó tôi
mới biết chính xác những gì mình cần phải nói với người bạn bị ngã ngày
trước và với người bạn cùng lớp đã bị mất mẹ. Tất cả những gì tôi cần là
một ai đó hỏi: “Bạn có sao không? Có điều gì tôi giúp được cho bạn
không?” Bây giờ dường như nó nghe rất đơn giản, nhưng vấn đề là tôi đã
phải tốn nhiều năm mới nhận ra.
Bài học này hữu ích khi giao dịch với người lạ cũng như khi chúng ta
làm việc trong nhóm. Thật không may, hầu hết chúng ta đều dành rất nhiều
thời gian cho các tình huống mà chúng ta được khuyến khích dành chiến
thắng khi người khác thua cuộc, nên thật khó để thực hành việc giúp đỡ
người khác. Tôi còn nhớ tuần đầu tiên ở đại học, khi tôi nhờ một cô bạn
trong ký túc xá giúp làm một bài tích phân, ngay lập tức cô ấy nói: “Nếu tôi
giúp cậu thì cậu sẽ làm tốt hơn tôi, và cậu sẽ được nhận vào trường y còn
tôi thì không.” Tôi không phóng đại chút nào. Cô ấy đã không sẵn lòng giúp
tôi bởi vì bốn năm nữa chúng tôi có thể sẽ cạnh tranh nhau. Nhiều năm sau,
tôi lại nghe con trai của tôi than thở rằng tất cả các lớp học của nó đều được
đánh giá theo một đường cong với chóp nhọn. Điều này có nghĩa rằng ngoài
việc tập trung nghiên cứu tài liệu cho một kỳ thi, nó và các bạn cùng lớp
