tỉnh Riôacha để bán rong từ điển bách khoa và các sách nói về y học.
Anvarô Xêpêda Xamuđiê, cũng đang lang thang như tôi để bán máy ướp
lạnh bia, đã mời tôi lên xe anh để lần mò tới các làng hẻo lánh nơi hoang
mạc. Anh mang tôi theo cốt để có bạn đường cho vui. Ngồi trên xe, chúng
tôi nói biết bao nhiêu chuyện, toàn chuyện trời ơi đất hỡi, chúng tôi uống
không biết bao nhiêu chai bia đến nỗi khi xe chúng tôi đã vượt qua được
hoang mạc và đã đưa chúng tôi tới miền biên giới này từ lúc nào và từ chỗ
nào chúng tôi không hay biết. Tại đất một tiệm chơi được dựng lên với
bảng quảng cáo viết trên những tấm lụa: Tuyệt trần Êrênhđira! Êrênhđira
đang chờ anh! Thật vô vị cuộc đời nào chưa biết Êrênhđira! Cái hàng vòng
vèo và vô tận kia gồm đàn ông đủ hạng: lính tráng có, công chức có, dân
buôn có, da trắng có, da màu cũng có. Nó giống như một con rắn khổng lồ.
Đó là những người đàn ông ngủ vật vờ trong những xóm nhà lá, trên quảng
trường, giữa những buổi chợ đông đúc và ồn ào. Sau giấc ngủ tạm bợ ấy,
bọn đàn ông này đổ ra các đường phố của thành phố biên giới ồn ào những
lái buôn thập phương. Mỗi đường phố là một sòng bạc công khai, mỗi căn
nhà lá là một quầy hàng, sau mỗi cánh cửa là nơi ẩn náu của bọn bụi đời.
Âm nhạc ồn ào và tiếng rao hàng inh ỏi đã quyện vào nhau tạo thành một
thứ âm thanh hỗn độn đến rợn người trong không khí oi ả của hoang mạc.
Giữa đám đông lúc nhúc những kẻ vong quốc và những ăn bám nổi lên
hình ảnh bác Blacamăng – người tốt bụng, ngồi trên chiếc bàn bắt con rắn
phải chịu thử nghiệm trên da thịt nó thứ thuốc giải độc do bác sáng chế ra;
nổi lên hình ảnh một người phụ nữ đã biến thành gái làng chơi vì tội không
nghe lời cha mẹ – Thị cứ đứng để cho bọn mày râu sờ mó nếu họ trả cho thị
năm hào, và thị sẽ nói về nỗi bất hạnh nếu họ hỏi: nổi lên hình ảnh lão thầy
bói đang rao giảng về sự xuất hiện không thể tránh khỏi của con dơi khổng
lồ mà chỉ riêng cái hơi thở nóng bỏng của mùi lưu huỳnh của nó cũng đủ
làm thay đổi trật tự của thiên nhiên và làm cho bao điều huyền bí của biển
phải nổi lên trên mặt nước.
