Thật sự, chị Margô là một trong số một ít người lúc đó chưa biết việc có
người chờ giết Santiagô Nasar. “Nếu tôi biết điều đó tôi đã lôi ngay anh đến
nhà dù có phải trói anh lại để lôi đi”, chị tôi khai thế với viên thẩm phán
điều tra. Thật sự, sao chị gái tôi lại không biết điều đó, mẹ tôi cũng không
biết, điều đó càng lạ lùng hơn, vì mẹ tôi vẫn là người xưa nay bao giờ cũng
biết mọi chuyện trước mọi người trong nhà, mặc dù nhiều năm nay mẹ tôi
không hề bước ra khỏi nhà, không cả ra phố đi nhà thờ làm lễ Thánh. Tôi
rất phục tài đó của mẹ tôi từ khi tôi biết dậy sớm để đi đến trường học.
Hôm nào cũng vậy, tôi đều thấy mẹ tôi, nhẹ nhõm lặng thinh, cầm chiếc
chổi cành cây quét sân trong ánh sáng màu tro của buổi ban mai, sau đó
vừa uống từng ngụm nhỏ cà-phê vừa kể cho chúng tôi nghe những chuyện
đã xảy ra ở trên đời trong lúc chúng tôi đương ngủ. Dường như bà có được
những mối dây liên lạc bí mật với mọi người trong thị trấn, đặc biệt với
những người cùng lứa tuổi, và đôi khi mẹ tôi đã làm chúng tôi ngạc nhiên
bởi những lời đoán trước mà chỉ có những ai thấu hiểu nghệ thuật bói toán
mới có thể biết được. Ấy thế mà buổi sáng hôm đó mẹ tôi đã không linh
cảm thấy nhịp đập của tấn thảm kịch đã nhen nhúm nở ra từ lúc ba giờ
sáng. Lúc đó mẹ tôi đã quét xong sân. Đến khi chị Margô rời khỏi nhà để đi
đón Hồng y giáo chủ đã thấy mẹ tôi đương ngồi giã sắn để làm bánh. Sau
này nhớ lại buổi sáng hôm đó mẹ tôi thường kể: “Lúc đó có nhiều gà gáy”.
Nhưng mẹ tôi không hề nhắc đến tiếng ồn ào của cuộc đón Hồng y giáo
chủ mà chỉ nhắc đến những dư âm của lễ cưới.
Nhà chúng tôi ở rất xa quảng trường lớn, trong một rừng xoài, trước mặt
là con sông. Chị Margô đi bộ từ nhà đến bến tàu theo con đường bờ sông.
Dân chúng lúc đó bị kích thích vì cuộc viếng thăm của Hồng y giáo chủ,
nên không chú ý tới những tin tức vừa nhận được. Người ta đưa người ốm
đặt ngồi tựa cửa để mong đón nhận thuốc Thánh. Các bà phụ nữ đi đến bến
tàu mang theo công rán, lợn quay và đủ các món ăn. Con tàu bên bến đối
diện nhiều chiếc thuyền gỗ trang hoàng đầy hoa bơi đến. Nhưng từ lúc
Hồng y giáo chủ đi qua không đặt chân xuống đất thì cái tin đã bị tạm nén
