là câu trả lời thực, nhưng anh ta cũng rất thực kiểu như thế với tất cả những
câu hỏi khác, một lối nói giúp anh ta giấu giếm nhiều hơn là kể ra.
Trong rạp chiếu bóng buổi tối hôm mới tới thị trấn anh ta đã cho mọi
người biết anh ta là kỹ sư đường sắt, rồi nói đến sự cần thiết phải xây dựng
một con đường sắt vào sâu trong vùng châu thổ để chúng tôi có thể vượt
qua được mọi hạn chế của con sông. Hôm sau đó anh phải gửi một bức điện
và chính anh ta đã tự mình cầm chiếc cần gõ những tín hiệu, ngoài ra còn
dạy người nhân viên bưu điện cách riêng của anh ta để có thể dùng được
những chiếc pin đã hết điện. Anh ta cũng đã nói chuyện về bệnh tật ở biên
cương với viên thầy thuốc quân đội đang khám tuyển tân binh ở thị trấn từ
mấy tháng nay. Anh ta thích những cuộc hội hè ầm ĩ, kéo dài, nhưng uống
rượu có chừng mực, không thích những cuộc cãi cọ và là kẻ thù của nhựng
trò đấm đá đánh nhau. Một ngày chủ nhật sau lễ Thánh anh ta đã thách một
đám khá đông những tay bơi giỏi nhất, và cuối cùng anh đã vượt tất cả, để
họ ở lại sau khoảng hai mươi sải sau hai lượt đi về ngang khúc sông. Trong
một bức thư mẹ tôi kể về anh ta, đến đoạn cuối có một câu rất độc đáo:
“Dường như anh ta bơi cũng trong vàng”. Điều đó ăn khớp với lời đồn đại
hơi sớm cho rằng Badađô San Rôman không nhhững có khả năng làm được
đủ mọi việc một cách rất giỏi mà còn có của cải nhiều vô tận.
Mẹ tôi cuối cùng cũng khen anh trong một bức thư gửi dạo tháng Mười:
“Dân chúng yêu anh ta vô cùng, bởi vì anh ta chân thực và tốt bụng. Chủ
nhật vừa rồi anh ta đã quỳ lễ và đọc kinh bằng tiếng Latinh”. Thời kỳ đó
không được phép đứng trong buổi lễ và người ta cầu kinh đều bằng tiếng
Latinh, nhưng mẹ tôi thường cứ có những sự chính xác thái quá khi bà
muốn đi hẳn vào cùng kiệt của một sự việc. Tuy nhiên sau bản khen ngợi
ấy, trong hai bức thư nữa mẹ tôi gửi cho tôi bà không hề nói với tôi thêm
chút gì về Badađô San Rôman, ngay cả sau khi mọi người đều biết rõ rằng
anh ta muốn lấy Anhêla Vicariô. Sau đám cưới chẳng may đó, mãi sau này
mẹ tôi mới thú nhận để có thể sửa sai những lời ghi trong bức thư gửi cho
