PB
275
Chương V. TRAng PhỤC ThỜI ngUYỄn
Vai trò của nhà nước và hệ
tư tưởng chính trị luôn có những
tác động trực tiếp, mang tính
chi phối tới toàn bộ đời sống
văn hóa, xã hội. Vận động trong
các hình thái xã hội khác nhau,
thực thể văn hóa luôn có sự kế
thừa và biến dị. Triều nguyễn,
triều đại phong kiến quân chủ
cuối cùng trong lịch sử Việt
nam, đánh dấu sự thay đổi to
lớn về mặt nhận thức của người Việt sau khi tiếp xúc văn hóa Pháp. Song
trước khi văn hóa, tư tưởng Pháp được dịp gây ảnh hưởng mạnh mẽ lên
đời sống của người Việt, dưới sự trị vì của các vị vua gia Long, Minh
Mạng, Thiệu Trị, Tự Đức, Việt nam vẫn là quốc gia nho giáo kiên quyết
gìn giữ truyền thống đến tận cùng. Lúc này do văn hóa Đông Tây xung
đột, bản thân nhà Thanh lại có nguồn gốc Mãn, cho nên nhà nguyễn đã
tự nhận là triều đại kế thừa tính chính thống của văn minh Trung hoa.
Bởi vậy như nhà sử học nhật Bản, Yamamoto Tatsuro nhận xét: “Người
Việt Nam vẫn hết sức tự tin cho rằng họ đã lưu giữ được trọn vẹn truyền
thống cổ của Trung Quốc, đồng thời là người bảo vệ cho tư tưởng Hoa di
không kém gì Trung Quốc.”
(1)
Xuất phát từ sự tự tin và tự tôn về văn hiến, vua Minh Mạng từng
1. Lịch sử quan hệ Việt Nam - Trung Quốc. Tr.543.
Cửu đỉnh đặt ở trước sân Thế miếu trong Hoàng
thành Huế. (Ảnh: TQĐ)
