PB
101
Chương II. TRAng PhỤC ThỜI TRẦn
năm 1225, Trần Thủ Độ ép nhà Lý chuyển giao quyền làm chủ xã
tắc sang tay họ Trần thông qua cuộc hôn phối giữa Lý Chiêu hoàng và
Trần Cảnh. hơn 50 năm sau ở phương Bắc, triều đình nhà Tống bị quân
nguyên Mông tiêu diệt, để quyền làm chủ Trung hoa rơi vào tay tộc
người được coi là ngoại di. ngay từ khi thành lập, với dục vọng bành
trướng lãnh thổ, đế quốc nguyên Mông đã lăm le bờ cõi của các nước lân
bang, nhiều lần sử dụng thủ đoạn với triều đình Đại Việt. Song điều này
chỉ khiến chính sách ngoại giao của nhà Trần đối với nhà nguyên thêm
cứng rắn và nhiều khi tỏ ra bất hợp tác.
Đơn cử việc cống voi, trong khi
nhà Lý chủ động cống cho nhà Tống
9 con voi thuần vào năm 1156
(1)
,
sau đó cống 5 voi thuần với 5 quản
tượng đi theo, rồi 10 voi đực ngà
lớn với 10 quản tượng đi theo trong
hai đợt cống liên tiếp năm 1173
(2)
,
thì năm 1269, mặc cho sứ thần hốt
Lung hải nha truyền đạt ý của vua
nguyên muốn tìm mấy con voi lớn,
vua Trần Thái Tông vẫn thoái thác nói: “Loại thú này thân mình rất lớn,
đi lại chậm chạp, không bằng ngựa của thượng quốc.”
(3)
năm 1270, vua
1. (Trung) Tống hội yếu tập cảo - Phiên di nhất - Giao Chỉ. Mục ngày 21 tháng 8 năm 26 niên hiệu Thiệu
Hưng (1156). Nguyên văn: 交阯國王李天祚遣太平州刺史李國以、右武大夫李義、武翼郎郭應五，進
貢[…]綾絹五十匹、馬十、馴象九
2. (Trung) Tống hội yếu tập cảo - Phiên di nhất - Giao Chỉ. Mục ngày 4 tháng 7 năm thứ 9 niên hiệu Càn Đạo
(1173). Nguyên văn: 馴熟大象五頭[…]五人象公; 雄大牙象一十頭[…]十人象公
3. (Trung) Nguyên sử. Q.209. An Nam truyện. Nguyên văn: 此獸軀體甚大，步行甚遲，不如上國之馬
Voi chở kinh sách của vua Trần Nhân Tông.
(Trúc Lâm đại sĩ xuất sơn đồ. Cục bộ).
