không khí im lặng bề ngoài được gọi là “trật tự” với những cặp
mắt nảy lửa căm thù và những nắm tay của bọn tù khổ sai ngồi
co mình trên đầu gối.
Năm cỗ xe chở tù khổ sai được lính sen đầm cưỡi ngựa và lính
bộ binh đi bộ đi kèm dần dần biến mất sau chiếc cửa cao và hẹp
của Bicêtre. Chiếc xe thứ sáu chạy theo sau trong đó lúc lắc lỉnh
kỉnh những chảo, những ga men bằng đồng và những dây xích
để thay thế. Một vài người canh tù ăn muộn nên khi ra khỏi nhà
ăn phải chạy theo sau để đuổi kịp đơn vị. Đám đông diễu qua
trước mặt. Toàn bộ cảnh tượng đó biến đi như một cảnh huyền
ảo. Người ta nghe thấy tiếng động nặng nề của bánh xe và tiếng
vó ngựa trên đường lát gạch ở Fontainebleau tan dần trong
không khí, tiếng roi quất vào lưng ngựa, tiếng xích sắt loảng
xoảng, cả tiếng la hét của dân chúng nguyền rủa chuyến đi của
đám tù khổ sai.
Và đó, đối với tôi mới chỉ là bắt đầu.
Ông luật sư đã nói gì với tôi? Những cảnh khổ sai! Dẫu sao
chết vẫn là nghìn lần hơn, lên đoạn đầu đài vẫn hơn là tù khổ sai.
Hư vô vẫn hơn là địa ngục. Đưa đầu vào máy chém vẫn hơn là
đeo gông vào cổ. Trời ơi! Hình phạt khổ sai sao đáng sợ đến thế!
