sở một trang giấy này, cho hợp với suy luận lý trí của Adrian về việc tự tử
của chính cậu - người viết đã dùng ánh sáng trong một nỗ lực vươn tới ánh
sáng vĩ đại hơn nữa. Cái đó có nghĩa chứ?
*
* *
Tôi chắc chắn là các nhà tâm thần học ở đâu đó đã làm cái bảng đồ thị
về độ thông minh dựa trên tuổi tác. Không phải đồ thị của khôn ngoan, tính
thực dụng, kỹ năng tổ chức, óc mưu lược - những cái đó, qua thời gian, làm
mờ hiểu biết của ta về vấn đề. Mà là đồ thị về trí thông minh thuần chất. Và
tôi đoán là nó sẽ cho thấy ta tới đỉnh cao trong khoảng từ tuổi mười sáu đến
hai mươi lăm. Cái mảnh của Adrian đưa tôi về với cậu ấy ở tuổi đó. Khi
chúng tôi nói chuyện và tranh luận, cứ như thể cậu ấy được cấu tạo để sắp
đặt các ý nghĩ thành trật tự, như thể việc sử dụng não của cậu ấy cũng tự
nhiên như một vận động viên sử dụng cơ bắp của anh ta. Và hoàn toàn
giống các vận động viên phản ứng trước chiến thắng với một hỗn hợp lạ
lùng của kiêu hãnh, hoài nghi và khiêm tốn - Tôi đã làm được, nhưng tôi đã
làm được như thế nào? Tự mình tôi? Nhờ những người khác? Hay là Chúa
đã giúp tôi? - Adrian cũng đưa bạn đi suốt hành trình suy nghĩ của cậu ấy
như thể chính cậu ấy chẳng tin mấy vào sự dễ dàng mà cậu ấy có trong suốt
chuyến đi vậy. Cậu ấy đã bước vào một trạng thái được hưởng hồng ân nào
đó nhưng là một nơi không cấm vào. Cậu ấy làm bạn cảm tưởng như bạn là
người cùng-suy-nghĩ của cậu ấy, dù bạn chẳng nói câu nào. Và tôi thấy lạ
kỳ vì lại cảm thấy điều này lần nữa, chuyến đồng hành với một kẻ giờ đã
chết nhưng còn thông minh hơn, so với tất cả những thập kỷ nhiều hơn của
đời tôi cộng lại.
Trí thông minh này thuần khiết, mà còn được áp dụng. Tôi thấy tôi
đem so sánh đời mình với đời Adrian. Cái năng lực nhìn thấu và nghiên
cứu bản thân của cậu ấy; cái năng lực đưa ra những quyết định đạo đức và
hành động theo đó; sự can đảm tinh thần và thân thể trong việc tự tử. “Cậu
