Bí mật của Mark Twain với cách dùng từ
Nhà văn Mark Twain đã phát triển khả năng sử dụng từ một cách hết sức
duyên dáng của ông như thế nào? Khi còn trẻ, ông đã đi suốt từ Missouri tới
Nevada trên một xe ngựa chậm chạp và cũ kỹ. Cả người và ngựa đều phải
chở thực phẩm - và đôi khi cả nước uống. Thêm tải trọng có thể hàm ý giữa
sự sống và cái chết; hành lý của ông thì hầu như chả có gì cả, chỉ nặng
chừng một ounce, nhưng Mark Twain vẫn mang bên mình cuốn từ điển
Unabrridged của Webster suốt chặng đường, qua núi, qua sa mạc nắng cháy,
và qua những miền đất của những tên cướp và của người da đỏ. Ông muốn
biến mình thành vua của ngôn từ, và với lòng can đảm và lý trí, ông quyết
tâm làm những việc cần thiết để trở thành vị vua đó.
Cả Pitt và huân tước Chatham đều nghiên cứu cuốn từ điển đó hai lần
mỗi trang, mỗi từ. Browning mải mê với nó hàng ngày, nhận thấy cuốn từ
điển rất thú vị và có ích. Tổng thổng Lincoln “có thể ngồi ở chỗ tranh tối
tranh sáng để đọc một cuốn từ điển miễn sao ông vẫn còn đọc được chữ”.
Không hề có trường hợp ngoại lệ. Những nhà văn, nhà diễn thuyết nổi tiếng
đều làm như thế.
Woodrow Wilson sử dụng ngôn từ tiếng Anh rất điệu nghệ. Một số bài
viết của ông - một phần trong lời Tuyên Chiến với Đức - chắc chắn sẽ có
chỗ đứng trong làng văn chương. Dưới đây là câu chuyện của bản thân ông
về cách làm chủ ngôn từ:
Bố tôi không bao giờ cho phép bất cứ ai trong gia đình sử dụng sai cách
diễn đạt. Bất cứ người con nào diễn đạt sai đều được chỉnh sửa ngay lập
tức; bất cứ một từ nào mới sẽ được giải thích; mỗi người chúng tôi đều
được khuyến khích sử dụng từ đó trong các cuộc chuyện trò để làm sao in
tin đó vào đầu.
Một nhà diễn thuyết ở thành phố New York thường được ca ngợi về cách
dùng cấu trúc câu chắc chắn, dùng từ giản dị nhưng tinh tế. Trong một buổi
nói chuyện gần đây, ông đã phá lệ tiết lộ bí quyết cách chọn từ đắt và chính
xác của ông. Mỗi khi ông phát hiện ra một từ mới khi nói chuyện hoặc là
