Giả sử bạn chế tạo một sản phẩm đáng ngờ, chẳng hạn như một loại nước
xốt xa lát có lượng cholesterol cao. Bạn sẽ làm gì? Bạn quảng cáo hai mươi
loại vitamin khác nhau có trong nước xốt này và bỏ qua lượng cholesterol.
Người tiêu dùng sẽ không để tâm đến thiếu sót đó. Và rồi các đặc điểm hiển
hiện mang tính tích cực sẽ đảm bảo rằng họ cảm thấy an tâm và được cung
cấp thông tin.
Trong học thuật, chúng ta không ngừng bắt gặp hiệu ứng đặc điểm hiển
hiện. Những bài viết khẳng định các giả thuyết được xuất bản, và trong các
trường hợp đặc biệt, chúng được trao giải Nobel. Tuy thế, những bài báo
chứng minh một giả thuyết là sai lại khó được xuất bản hơn rất nhiều, và
theo tôi được biết chưa từng có một giải Nobel nào trao cho trường hợp này.
Tuy nhiên, việc chứng minh sự sai lệch cũng có giá trị khoa học không kém
việc khẳng định một vấn đề vậy. Một hệ quả khác của hiệu ứng ấy là chúng
ta cũng đón nhận cởi mở những lời khuyên khẳng quyết (hãy làm việc X đi)
hơn là lời khuyên phủ quyết (hãy quên Y đi) - cho dù lời khuyên thứ hai có
hữu ích đến thế nào.
Trong bản tiếng Anh là: “rouge trader” - người tự ý thực hiện các giao dịch mua bán nhân danh
công ty của họ dù không được ủy quyền hợp pháp.
