nó trở nên vô cùng mỏng. “Vô cùng mỏng” là một cách khác để nói rằng nó đã
biến mất. Hơn thế nữa, tại c, thời gian giãn ra vô hạn đến mức ta không nhận
thức được nó nữa. Như vậy, ở vận tốc của ánh sáng, thế giới chỉ còn lại có hai
chiều có thể cảm nhận được là chiều cao và chiều sâu. Tại vận tốc c, dọc theo
trục chuyển động, không còn thời gian hay chiều dài nữa.
Nghệ thuật phối cảnh ảo giác có bốn chiều, ba chiều của phép phối cảnh và
khoảnh khắc thời gian mà bức họa hiện thực ấy miêu tả. Viễn kiến mang tính
tiên tri của Picasso ngay trước khi có phát biểu của Minkowski về không-thời
gian là sự phát triển của một hình thức nghệ thuật đã xóa bỏ thời gian. Cái
khoảnh khắc đông cứng lại, nối tiếp những thời khắc khác, rất thường gặp
trong toàn bộ nghệ thuật trước kia, giờ đã không còn. Lập thể là một hình thức
nghệ thuật không có chuỗi thời gian, cả mặc định lẫn minh định. Trước trường
phái Lập thể, tất cả nghệ thuật trong nền văn hóa phương Tây hoặc miêu tả
một khoảnh khắc thời gian nào đó, hoặc thể hiện một lí tưởng vĩnh cửu. Trong
cả hai trường hợp này, yếu tố thời gian đều được ngụ ý trong tác phẩm nghệ
thuật. Nhưng Picasso và Braque đã loại trừ cả thời gian nhất thời lẫn thời gian
vĩnh cửu. Trong một bức họa Lập thể, thời gian không tồn tại. Người xem
không thể hình dung ra bất kì một khoảnh khắc tiếp theo nào trong một bức
tranh Lập thể, bởi vì không hề có khoảnh khắc tiếp theo. Hơn thế nữa, bằng
việc phá hủy phép phối cảnh, phong cách Lập thể đã xóa bỏ cả chiều sâu.
Không thời gian, không chiều sâu, tranh Lập thể đã giảm từ bốn chiều xuống
còn hai chiều. Cái tài của phong cách Lập thể là nó cho phép người ngắm tranh
thoát ra khỏi hệ quy chiếu có ba vectơ không gian và một tọa độ thời gian. Để
trả lời cho câu hỏi ban đầu của mình, Einstein đã tìm ra rằng nơi duy nhất
trong vũ trụ có thể cho phép một sự giải thoát tương tự chính là vị trí ngồi trên
một chùm sáng. Chúng ta buộc phải đưa quan điểm này vào trong cách tư duy
của chúng ta. Phục vụ cho mục đích này, chủ nghĩa Lập thể là một trợ giúp thị
giác.
Szamosi khẳng định thuyết tương đối có bốn chiều, còn tôi xin chỉ ra rằng ở
vận tốc c, chỉ còn hai chiều là có thể nhận thức bằng thị giác được. Chủ nghĩa
Lập thể tương tự cũng như vậy.
Trong cuốn Tư tưởng Khoa học và Nghệ thuật hiện đại, John Adkins
Richardson đã bác bỏ mọi quan hệ giữa phong cách Lập thể và thuyết tương
