nghệ sĩ Cy Twombly, còn bao gồm cả chùm tranh toàn màu đen cũng của
Rauschenberg. Khi những họa sĩ lớn tuổi hơn của trường phái Thể hiện Trừu
tượng đến thăm triển lãm, họ cảm thấy lộn ruột. Barnett Newman nghe nói đã
thốt lên: “Anh ta bị làm sao vậy? Anh ta tưởng rằng chuyện này là dễ dàng
ư?”. Một người khác thì cằn nhằn: “Nếu nó ghét hội họa đến thế, tại sao nó
không thôi đi, kiếm việc khác mà làm”. Trước Rauschenberg, cũng đã có một
số họa sĩ vẽ tranh toàn màu trắng, trong đó nổi bật nhất là tác phẩm Trắng trên
trắng (1918) của Kazimir Malevich. Tuy nhiên trong tác phẩm của mình,
Malevich sáng tạo ra sự căng thẳng giữa một hình vuông trắng trên một nền
trắng cùng tông màu, nói lên một phát ngôn khác với hiệu ứng phản quang của
màu trắng mà Rauschenberg tìm kiếm.
Từ bức họa hang động đầu tiên, ánh sáng luôn luôn là điều kiện tiên quyết
cần thiết để nhìn thấy nghệ thuật, bởi vì việc chiếu sáng bất kì một tác phẩm
của bàn tay con người đều là cần thiết: không ánh sáng, là không có nghệ
thuật. Lí do tồn tại (raison d'être) của một bức tranh sẽ biến mất trong bóng
tối. Với năng lực này, ánh sáng là hoàn toàn thụ động. Dường như nó phát ra từ
nguồn sáng, đi trong không gian và thời gian để đập vào các vật thể như bức
tranh hoặc bức tượng rồi đập trở lại vào mắt người xem. Trong cái phiên bản
cũ này của hình mẫu tư duy Newton, ánh sáng vẫn là một bản chất mang tính
tương đối, phụ thuộc vào cái khung tuyệt đối của không gian và thời gian.
Nhưng đến tác phẩm của Rauschenberg, thì ánh sáng đã được nhìn nhận theo
Einstein, nó kết nối và tạo hình cho không gian và thời gian - hai thành tố có
thể co dãn được của continuum không-thời gian. Nếu với Monet “chủ đề của
mọi bức họa là ánh sáng”, thì với Rauschenberg, ánh sáng không những chỉ là
chủ đề của tác phẩm, mà còn là phương tiện tạo nên nó nữa.
Không chủ định, nhưng Rauschenberg cũng đã phát hiện ra một cách miêu
tả cái chiều thời gian vô hình, và gộp nó vào trong cái khuôn khổ không gian
của nghệ thuật. Sự tình cờ may mắn ấy của ông bắt đầu vào năm 1954, khi ông
dựng nên mấy cái hộp mỏng và đổ đất đầy vào trong chúng. Nghệ sĩ không hề
biết là có một số hạt thức ăn của chim đã rơi lẫn vào chỗ đất ấy, và chẳng bao
lâu cỏ đã nhú mầm. Thích thú trước kết quả tình cờ này, Rauschenberg liền
gieo thêm nhiều hạt nữa. Như vậy, trong khi những cấu trúc ấy của ông rõ ràng
vẫn đang tồn tại trong không gian, nhưng chúng lại đổi thay hằng ngày, khiến
