khối cầu đá khổng lồ, đóng góp của Galileo cho các ý tưởng về lực hấp dẫn
thật là lớn lao.
Nếu như Copernicus và Galileo đã tạo ra nền móng dưới chân, thì Newton
chính là người đã làm nên khám phá như đường phân thủy ở trên đỉnh về lực
hấp dẫn. Câu chuyện về khám phá của ông đã trở thành một huyền thoại còn
mãi của khoa học. Theo chuyện kể, trong những năm tháng Newton còn là sinh
viên, một trận dịch hạch đã nổ ra và mẹ ông khăng khăng bắt Newton phải rời
Cambridge về lánh ở trang trại của gia đình. Một chiều muộn, Newton ngồi
dưới gốc một cây táo; ông đang mơ màng ngắm mặt trăng từ từ hiện lên ở phía
chân trời thì đột ngột một quả táo rụng từ trên cây xuống. Trong khoảnh khắc
ấy, Newton chợt nhận ra rằng cái lực lôi quả táo rơi xuống đất là lực có tầm tác
dụng vượt quá các ngọn cây và đi tít lên trời cao. Nó cũng chính là cái lực đã
giữ mặt trăng phải đi vòng quanh trái đất. Cái ý nghĩ có vẻ giản dị một cách
lừa dối ấy đã dẫn ông đến việc thiết lập nên được định luật vạn vật hấp dẫn, nói
rằng lực hấp dẫn giữa hai vật thể thì tỉ lệ thuận với khối lượng của chúng và tỉ
lệ nghịch với bình phương khoảng cách giữa hai vật thể đó. Định luật này giải
thích được tại sao mặt trăng lại không rơi xuống trái đất. Newton nhận ra rằng
mặt trăng thực tế là đang rơi, giống hệt như quả táo. Nhưng bởi vì cùng lúc đó,
do nó cũng đang chuyển động theo phương nằm ngang so với trái đất, bị kéo ra
xa trái đất bởi tốc độ và quán tính của nó, nên mặt trăng thực sự mãi mãi không
bao giờ rơi xuống trái đất. Newton đã chứng minh rằng nếu chuyển động đi
ngang của một vật thể lại bằng đúng với chuyển động rơi thắng đứng của nó,
thì hai chuyển động sẽ cân bằng nhau. Vì thế, mặt trăng sẽ có một quỹ đạo ổn
định.
Trong quá trình thiết lập nên định luật vạn vật hấp dẫn, Newton đã khám phá
ra khái niệm về trường lực, mặc dù ông chưa gọi tên nó như thế. Là người đầu
tiên nghĩ về nó, ông cũng là người đầu tiên hiểu được những ứng dụng sâu xa
của nó. Ví dụ, phương trình tỉ lệ nghịch bình phương của ông đã miêu tả được
việc hai vật thể, dù bị tách xa nhau bởi một khoảng không gian trống rỗng,
giữa chúng tuyệt đối không có bất cứ thứ gì, lại vẫn có thể tác động lên nhau từ
xa. Hãy hình dung hai hòn bi-a đặt cách nhau hai triệu cây số ở một góc trống
rỗng nào đó trong vũ trụ, ở cách xa bất kì một thiên thể lớn nào. Nếu một
người quan sát sống được cực kì lâu tiến hành theo dõi chúng trong một