sapien, loài linh trưởng dạng người thông minh có bộ não tách đôi, sẽ phải tiêu
hóa được kiểu suy nghĩ mới này để vượt qua được cái ngưỡng cửa ấy. Sự phân
vùng não, ba triệu năm nay đã thoải mái phân chia không gian với thời gian,
phải với trái, và gần đây hơn, nghệ thuật với vật lí, giờ đã không còn là một
cách có hiệu quả để đối phó với một thế giới đã thay đổi bởi tư tưởng sâu sắc
của Einstein. Như nhà toán học Henri Poincaré đã viết năm 1914;
“Người hiện đại dùng nguyên-nhân-và-kết quả
giống như người cổ đại dùng các vị thần để thiết
lập trật tự cho Vũ trụ. Điều này không phải vì nó
là hệ thống chân thực nhất, mà chỉ bởi vì nó là hệ
thống tiện nhất mà thôi”.
Để đưa thuyết tương đối và cơ học lượng tử hòa nhập vào trong não trạng
của chúng ta, thì việc chúng ta tiếp tục tiến hóa một cách có ý thức, thoạt đầu
có vẻ bất tiện, nhưng rồi sau sẽ trở thành một mệnh lệnh bắt buộc. Muốn lấy
được lợi thế từ những khám phá mới trong lĩnh vực vật lí, chúng ta hãy bắt đầu
bằng việc hợp nhất các chức năng của hai bán cầu não. Đây là một nhiệm vụ
phi thường: cái vực thẳm chia cách bán cầu phải với bán cầu trái trong văn hóa
phương Tây thật rộng mênh mông.
Để minh họa cho cái vực ngăn cách ấy, hãy giả sử mỗi năm trong lịch sử
loài người, ủy ban giải thưởng Nobel sẽ trao một giải cho thành tựu nghệ thuật
xuất sắc và một giải cho thành tựu khoa học xứng đáng nhất. Bởi vì từ “vật lí”
có nguồn gốc từ một từ Hi Lạp có nghĩa là “tự nhiên”, chúng ta hãy mở rộng
khái niệm về nhà vật lí để nó bao gồm tất cả những ai đã từng suy ngẫm về bản
chất của tự nhiên, trong đó có cả Pythagoras, Plato, St. Augustine, Aquinas,
Kant, Dalton, Darwin và Freud.
Bất chấp bao nhiêu thần Titan trong nghệ thuật và vô số người khổng lồ
trong khoa học, nhưng sự thật bật lên từ các ghi chép của lịch sử đã chỉ ra rằng:
hầu như hiếm có ai đủ phẩm chất để nhận được cả hai giải thưởng ấy. Thực tế,
tuy cũng đã từng có những nghệ sĩ ghé qua lãnh địa khoa học, và đã từng có
các nhà vật lí thể hiện một thiên tư nghệ thuật nào đó, nhưng rất hiếm người đủ
khả năng đóng góp được một cách xuất sắc cho cả hai lĩnh vực.
