NGHỆ THUẬT VÀ VẬT LÝ - Trang 67

gian và cứ hai mươi tư giờ lại quay trọn được một vòng quanh nó - các nhà phê
phán đặt câu hỏi - thì tại sao mọi người và mọi vật lại không bị bắn văng ra
khỏi mặt đất? Hơn thế nữa, họ nhấn mạnh, tại sao mọi người không bị rơi ra
ngoài, bởi vì do trái đất quay, người ta có lúc đứng lộn ngược với nền đất cứng
ở bên trên và khoảng không trống rỗng ở bên dưới?

Galileo đã nói rằng không ai bị bay ra khỏi trái đất bởi lí do tương tự như

hành khách trên một con tàu chuyển động với vận tốc không đổi đã không bị
bắn văng ra khỏi mặt boong. Nếu hành khách đi xuống dưới boong, đứng im
khi tất cả các cửa sổ mạn tàu đóng chặt và con tàu (như trái đất) chạy với tốc
độ đều, thì hành khách sẽ không thể phát hiện ra bất kì chuyển động nào, trừ
phi anh ta ghé mắt nhìn qua cửa mạn. Như vậy, chỉ bằng cách so sánh vị trí của
mình với hệ quy chiếu thứ hai, hành khách mới có thể nói chắc chắn rằng anh
ta đang chuyển động. Giống như hành khách trên một con tàu, người, bò, ngựa
di chuyển cùng với trái đất và vì thế, không bay văng ra khỏi trái đất. Khái
niệm tài tình của Galileo về hệ quy chiếu quán tính là một trong những nét chủ
chốt của cái sau này sẽ được biết đến là lí thuyết về tính tương đối của Galileo.

Khi Galileo đưa trái đất tĩnh tại ra khỏi vị trí là trung tâm của vũ trụ và

phóng cho nó lao đi và xoay quanh mặt trời, ông đã thay cái ý niệm về một trái
đất đứng yên bằng một khái niệm phổ quát hơn, đó là trạng thái nghỉ tuyệt

đối

7

. Sau này, các hệ quy chiếu Galileo (hay quán tính) sẽ được áp dụng cho

bất kì một hệ thống nào gồm một loạt các vật thể đều chuyển động theo những
vận tốc không đổi đối với nhau. Con tàu trong ví dụ của Galileo hay trái đất
trong những phản biện của các nhà hàn lâm, mỗi cái đều là một hệ quy chiếu
quán tính đối với bất kì một chuyển động nào nằm trong mỗi hệ quy chiếu đó.
Dưới con mắt của nhà khoa học, mỗi một hệ quy chiếu quán tính đều ở trạng
thái nghỉ tuyệt đối
so với tất cả các chuyển động khác nhau đang diễn ra trong
nó. Đối với các mục đích đo lường, khi đo chuyển động của các vật ở bên
trong
một hệ quy chiếu, ta không cần phải tính đến chuyển động của hệ quy
chiếu này đối với hệ quy chiếu khác ở bên ngoài nó. Ví dụ, khi hành khách đo
một cái gì đó trong căn buồng của mình trên con tàu đang di chuyển với vận
tốc đều hay khi nhà khoa học đo một cái gì đó trên trái đất, cả hành khách lẫn
nhà khoa học đều ở trạng thái nghỉ tuyệt đối trong phạm vi hệ quy chiếu quán
tính tương ứng của mỗi người.

Liên Kết Chia Sẽ

** Đây là liên kết chia sẻ bới cộng đồng người dùng, chúng tôi không chịu trách nhiệm gì về nội dung của các thông tin này. Nếu có liên kết nào không phù hợp xin hãy báo cho admin.