NGHỆ THUẬT VÀ VẬT LÝ - Trang 68

Để chuẩn định các dụng cụ quan sát cơ bản mới được phát minh, giúp cho

các nhà khoa học có thể quan sát hệ mặt trời như cao độ kế, kính lục phân,
kính viễn vọng, việc cần thiết đầu tiên là phải xác lập được một điểm cố định
trong không gian. Điểm Số Không của vũ trụ - nếu bạn thích gọi thế - điểm
này không hề chuyển dịch, nó vẫn ở nguyên chỗ đó trong khi tất cả các hành
tinh đều chuyển động. Trong thực tế, Galileo đã phát minh ra địa điểm lí tưởng
để đứng ấy.

Khái niệm về trạng thái nghỉ tuyệt đối, một ý tưởng tinh tế nằm ở cốt lõi của

ngành khoa học mới là Cơ học, cũng chính là nguyên lí đã giúp cho Alberti lập
ra được các quy tắc phối cảnh gần hai thế kỉ trước đó. Người xem tranh phải ở
trạng thái nghỉ tuyệt đối, đứng trong một hệ quy chiếu quán tính tốt hơn tất cả
những cái khác, để quan sát một bức tranh vẽ theo phối cảnh! Quan niệm cho
rằng có thể tồn tại một vị trí hơn hẳn để đứng, khác hẳn với những vị trí khác
vì nó nằm ở trạng thái nghỉ tuyệt đối, đã đưa nó lên một vị thế ưu việt. Những
khám phá tương đồng sâu sắc này trong vật lí và nghệ thuật đã ảnh hưởng đến
toàn bộ não trạng của tư duy phương Tây trong nhiều thế kỉ tiếp sau.

Không một trí thức Phục hưng chín chắn nào lại thấy lí thuyết của Galileo

về tính tương đối là khó chấp nhận - thực tế, nền khoa học mới đã tiếp thu khái
niệm trạng thái nghỉ tuyệt đối của ông một cách trọn vẹn đến mức nó trở thành
một kiến thức tiên nghiệm, quá hiển nhiên đến nỗi không cần phải chứng minh.
Mặc dù chúng ta rồi sẽ thấy, khái niệm trạng thái nghỉ tuyệt đối sau này đã trở
thành cột đỡ cho cả một tòa lâu đài tư tưởng khoa học sai lầm; nhưng ở
ngưỡng cửa của thế kỉ mười bảy, các ý tưởng cấp tiến của Galileo đã làm tăng
độ chính xác của khoa học lên rất lớn.

Về một phương diện nào đó, khái niệm trạng thái nghỉ tuyệt đối cũng tương

tự như ý niệm về đường thẳng. Giống như đường cong thì có vô số nhưng
đường thẳng thì chỉ có một, có vô số dạng chuyển động nhưng chỉ có một loại
phi chuyển động: đó là trạng thái nghỉ tuyệt đối. Về điểm này, khoa học đã
không khác tôn giáo. Nó cũng tìm kiếm một nguyên tắc đơn nhất nằm ẩn lấp
sau vô số biến thể của kinh nghiệm. Câu hỏi - liệu một thứ như đường thẳng
hay một bề mặt nào đó ở trạng thái nghỉ tuyệt đối có thực sự tồn tại hay không
- đã vượt quá khả năng đặt ra ở thời của Galileo.

Liên Kết Chia Sẽ

** Đây là liên kết chia sẻ bới cộng đồng người dùng, chúng tôi không chịu trách nhiệm gì về nội dung của các thông tin này. Nếu có liên kết nào không phù hợp xin hãy báo cho admin.