Sai lầm to lớn mà Newton mắc phải liên quan đến ether là ông đã gán cho
nó thuộc tính nghỉ tuyệt đối. Ông tin rằng trong khi các ngôi sao cố định, mặt
trời, các hành tinh và mặt trăng thực hiện những bước đi nhịp nhàng trong vũ
điệu uy nghi của chúng, thì ether tạo ra cái nền chính, trùm lên tất cả những
nền quan sát khác. Một người quan sát đứng cố định ở bất kì đâu trong ether sẽ
có được một điểm nhìn ưu việt, tồn tại ở trạng thái nghỉ tuyệt đối ở mọi thời
điểm. Từ điều này, quan niệm của Newton về thời gian và không gian đã ra
đời.
Newton đã khắc vào đá tính bất biến tuyệt đối của cả không gian và thời
gian. Những lời của ông, lăn dài từ trên đỉnh núi trong giọng điệu vang vọng,
được nói ra sang sảng đầy uy quyền của một vị thần khoa học:
“Thời gian Tuyệt đối, Đích thực và mang tính
Toán học, tự nó và từ bản chất của chính nó, bình
thản trôi đi, không hề để ý đến bất kì cái gì ngoài
nó”.
Không gian cũng tiếp theo y như vậy:
“Không gian Tuyệt đối, trong bản chất của chính
nó, không đếm xỉa đến bất kì cái gì ngoài nó,
luôn luôn tồn tại nguyên như thế và bất di bất
dịch”.
Mặc dù các nhà khoa học khác cùng thời với Newton, đặc biệt là Leibniz và
Hooke, đã không đồng ý với khẳng định này, nhưng uy tín khổng lồ của
Newton cuối cùng cũng tạo được cho những ý tưởng ấy sự cứng nhắc của một
giáo điều, bất chấp thực tế là chúng không hề đúng. Quan niệm nhầm lẫn cho
rằng trái đất đứng yên và là trung tâm của vũ trụ ở thời Trung cổ đã được thay
thế bằng một quan niệm nhầm lẫn không kém phiền toái về bản chất tuyệt đối
của không gian, thời gian và trạng thái nghỉ.
Bất đồng của Newton với Huygens về bản chất của ánh sáng là sự khởi đầu
của bài toán khó xử sóng-hạt đã được đề cập sơ qua ở Chương 1. Niềm tin của
Newton đối với ánh sáng mang tính chất hạt đã đứng đối lập hẳn với những
sóng ánh sáng của Huygens dập dờn lan trong ether như sóng nước vỗ bờ. Mặc
dù công khai gắn bó với quan điểm đã được công bố, nhưng trong thâm tâm,
