cũng nên biết kỹ năng đối phó với những dòng cảm xúc trái ngược nhau
đóng vai trò rất quan trọng.
KHỞI ĐỘNG NÃO BỘ
Để học cách kiểm soát hệ thống “thoát chạy”, chúng ta hãy quay trở lại
với các nghiên cứu về viên kẹo dẻo. Sau khi Mischel và cộng sự chia các
đối tượng nghiên cứu thành “người ăn ngay” và “người kiềm chế”, họ tập
trung vào việc chuyển hóa tất cả thành người kiềm chế. Phải làm gì để giúp
mọi người vượt qua cơn thèm trước mắt để đạt được những lợi ích lâu dài?
Quan trọng hơn, họ không muốn mắc sai lầm khi thuyết phục người khác
bằng lời nói kiểu như “hãy phát huy tính tự chủ đi!” Thay vào đó, họ muốn
dạy cho mọi người những kỹ năng liên quan đến việc kiểm soát cảm xúc.
Vậy những kỹ năng đó là gì?
Thông qua một loạt thí nghiệm với các độ tuổi và phần thưởng khác
nhau, Mischel khám phá ra nếu các đối tượng không tin nhà nghiên cứu sẽ
quay trở lại với phần thưởng lớn hơn, họ sẽ không kiềm chế cơn thèm nữa.
Tại sao tôi phải chờ để rồi thất vọng? Tương tự như vậy, họ sẽ không thể
kiềm chế bản thân nếu họ tin rằng mình không thể làm gì để chống lại cơn
thèm trước mắt. Tóm lại, Mischel đã xác thực điều mà Bandura nghiên cứu
trước đó. Người ta sẽ không cố gắng thực hiện một hành vi trừ phi: (1) họ
nghĩ điều đó đáng làm và (2) họ nghĩ mình có thể làm được theo yêu cầu.
Nếu không như vậy thì thử làm gì?
Trong các thí nghiệm ban đầu, Mischel đã quan sát thấy những đứa trẻ có
khả năng kiềm chế thường không suy nghĩ về phần thưởng trước mắt hay
phần thưởng lớn hơn sau đó. Chúng kiểm soát cảm xúc của mình bằng
những hoạt động bận rộn khác. Chúng nhắm mắt lại, quay ghế ra chỗ khác
hoặc gục đầu vào cánh tay để không nhìn thấy viên kẹo. Thậm chí, một vài
em còn phân tán sự tập trung bằng cách độc thoại, hát hò và nghĩ ra các trò
chơi. Có em còn đứng lên lần theo những đường vữa trên tường bằng ngón
tay. Tóm lại, những người có thể kiềm chế được vì họ thường nghĩ ra thứ gì
đó như trò chơi để không còn chờ đợi hay nghĩ về phần thưởng.
