âm thanh mà người giáo viên có thể nghe thấy qua bức tường. Lần giật đầu
tiên, anh ta nghe thấy tiếng rên. Lần thứ hai là tiếng kêu nhỏ. Tiếp đó là
những phản ứng mạnh hơn. Rồi la hét. Sau đó là tiếng đập tường của học
viên hét lên rằng anh ta bị bệnh tim. Cuối cùng, khi hiệu điện thế vượt quá
315 vôn, giáo viên sẽ không còn nghe thấy gì nữa, và rồi vẫn tiếp tục tăng
hiệu điện thế và lạnh lùng bấm nút.
Tiến sĩ Milgram phải tiến hành thí nghiệm với rất nhiều đối tượng trước
khi tìm ra người có thể liên tục tăng hiệu điện thế. Trước đó, Milgram đã
hỏi một nhóm nhà tâm lý học xã hội xem họ dự đoán thế nào về kết quả
cuộc nghiên cứu tàn nhẫn này. Các nhà tâm lý dự đoán chỉ có 1,2% “kẻ tàn
nhẫn” nhấn đến nút có mức hiệu điện thế cao nhất.
Khi bạn quan sát những đoạn phim đen trắng quay các đối tượng trong
thí nghiệm của Milgram, bạn sẽ phải dựng ngược tóc gáy. Lúc đầu, các đối
tượng còn cười lo lắng khi nghe thấy tiếng rên của học viên, lúc đó hiệu
điện thế mới chỉ là 45 vôn. Một vài người tỏ ra căng thẳng khi tăng hiệu
điện thế, học viên bắt đầu la hét. Nhiều người dừng ở mức 135 vôn và hỏi
lại mục đích của cuộc nghiên cứu này.
Nếu vào một thời điểm, đối tượng nghiên cứu đề nghị dừng lại, nhà khoa
học sẽ yêu cầu anh ta tiếp tục thí nghiệm thêm bốn lần nữa. Nếu đối tượng
lặp lại yêu cầu ở lần thứ năm, thí nghiệm sẽ dừng lại. Nếu không, thí
nghiệm sẽ chỉ dừng lại khi đối tượng tăng dòng điện lên đến 450 vôn. Đó là
lúc học viên không còn kêu rên được nữa. Điều này khiến giáo viên nghĩ
rằng có lẽ anh ta đã chết hoặc bất tỉnh.
Rõ ràng, các đối tượng liên tục tăng cường độ dòng điện lên người bạn
cùng tham gia nghiên cứu không cảm thấy vui vẻ khi thực hiện thí nghiệm
này. Bạn sẽ mất bình tĩnh khi xem những thước phim quay cảnh các đối
tượng nghiên cứu đau khổ yêu cầu ngừng tra tấn. Sau khi lên tiếng đề nghị,
họ được trả lời là thí nghiệm vẫn phải tiếp tục.
Các nhà nghiên cứu theo dõi và ghi lại cảnh này, yên tâm rằng chỉ có một
vài đối tượng sẽ tiếp tục tăng hiệu điện thế. Kết quả là “chỉ” có 65% đối
tượng thực hiện như thế.
