hiện những hành vi mang tính quyết định. Cuối cùng, chúng ta sẽ xem xét
làm thế nào để tạo dựng nét văn hóa trong việc hỗ trợ xã hội.
SỨC MẠNH CỦA MỘT NGƯỜI
Stanley Milgram đã chứng minh rõ ràng rằng một người uy tín có thể tạo
điều kiện thúc đẩy những công dân bình thường thực hiện những hành động
khác thường, thậm chí là không lành mạnh. Nhưng ông nhận thấy điều
ngược lại cũng đúng. Sau khi khám phá ra mình có thể khiến mọi người
hành động trái với lương tâm, ông bắt đầu tìm kiếm những điều tác động
mạnh đến sự phục tùng. Liệu đó có phải là kích thước của căn phòng, thiết
bị điện đáng sợ hay khoảng cách với đối tượng nghiên cứu? Sau khi tiến
hành các thử nghiệm với hơn một trăm đối tượng trong nhiều điều kiện
khác nhau, Milgram kết luận rằng thứ có khả năng tác động lên hành động
của con người chính là sự có mặt của một người khác.
Tiến sĩ Milgram thấy rằng hành động quyết liệt của một cá nhân như
tăng dòng điện lên 450 vôn hay chống đối lại mệnh lệnh sẽ ảnh hưởng
mạnh đến cách hành xử của các đối tượng nghiên cứu khác. Con số 65%
người sẵn sàng chọn mức điện giật cao nhất có thể lên đến 90% nếu có một
đối tượng khác (thành viên của nhóm nghiên cứu) trước đó đã chọn mức
hiệu điện thế cao nhất. Đáng chú ý là số người chọn mức điện giật cao nhất
có thể giảm xuống chỉ còn 10% nếu người trước mặt anh ta từ chối thực
hiện. Trong cả hai trường hợp, chỉ cần duy nhất một người đưa ra quyết
định dứt khoát cũng có thể khiến người khác làm theo.
Kết luận này mang màu sắc nhân văn hơn và mang đến cho chúng ta một
công cụ gây ảnh hưởng tuyệt vời. Để làm chủ sức mạnh ủng hộ to lớn của
xã hội, đôi khi bạn cần tìm ra một nhân vật có uy tín lớn để kể lại những
kinh nghiệm của chính mình và làm gương cho những người khác thực
hiện những hành vi mang tính quyết định lành mạnh.
Cách thực hiện như sau. Chúng tôi đã có dịp quan sát sức mạnh của việc
đi ngược lại các quy tắc tại một công ty thầu lớn. Tại công ty này, vị Giám
đốc điều hành đang cố gắng thay đổi môi trường văn hóa, giúp mọi người
