Bạn sẽ làm gì để khuyên can anh bạn Henry đang vật lộn với vấn đề cân
nặng?
Để có câu trả lời, ta hãy xem xét công trình nghiên cứu của nhà khoa học
xã hội tài năng Brian Wansink, người đã vận dụng khéo léo sự vật để thấy
được chỉ một thay đổi nhỏ trong thế giới tự nhiên cũng có thể tác động
mạnh mẽ lên hành vi của con người. Để tiến hành thí nghiệm, ông mời một
nhóm người đi xem phim sau khi họ vừa ăn trưa xong. Trước khi vào rạp,
mỗi người được tặng một hộp bắp rang bơ với những kích cỡ khác nhau từ
nhỏ, trung bình đến to quá đầu người. Do đã để lâu ngày nên bắp rang bơ
rất ỉu và dai.
Mặc dù bắp rang bơ không ngon và mọi người vẫn còn no sau bữa trưa,
nhưng khi nhóm nghiên cứu của Wansink đi thu thập vỏ hộp sau khi bộ
phim kết thúc, họ thấy hầu như mọi người đã vô thức nuốt lấy nuốt để bắp
rang bơ. Và thú vị hơn, không phải do vấn đề cân nặng hay sự thèm muốn
của họ, mà chính kích cỡ vỏ hộp mới là thứ giúp ta tiên đoán lượng bắp
rang bơ sẽ được tiêu thụ. Những người nhận hộp lớn tiêu thụ nhiều hơn
53% những người nhận hộp nhỏ. Một bộ phim giải trí, kích cỡ vỏ hộp và
âm thanh phát ra khi ăn của người khác đã âm thầm ảnh hưởng đến thói
quen ăn uống của người bên cạnh, như việc anh ta sẽ ăn thứ mà bình
thường sẽ từ chối.
Wansink còn tìm ra nhiều điều khác có thể hữu ích cho Henry. Ví dụ, trái
ngược với những điều mà chúng ta tin tưởng – chúng ta không ăn nữa khi
thấy no, chúng ta ăn cho đến khi xuất hiện những dấu hiệu từ môi trường
sống khiến ta nghĩ là mình đã no. Wansink đã chứng minh điều này bằng
cách tạo ra một chiếc bát ma thuật. Chiếc bát đựng súp luôn tự đầy từ dưới
đáy bát mà người ăn không biết. Với chiếc bát bình thường, người ta ăn hết
khoảng 255 g súp sẽ thấy no, trong khi với chiếc bát không đáy, ta phải ăn
đến 425 g. Có người còn ăn đến hơn 1.000 g mới thông báo là đã no. Rõ
ràng, cả hai nhóm đều được thỏa mãn như nhau, nhưng một nhóm ăn nhiều
hơn nhóm kia đến 73% bởi vì họ vô thức chờ cho bát vơi đi thì mới nghĩ là
mình đã no.
