Phương pháp “chệch hướng tích cực” rất hữu ích khi xác định các hành
vi mang tính quyết định giúp giải quyết vấn đề còn vướng mắc. Phương
pháp đó bao gồm các bước: thứ nhất, thâm nhập vào từng cộng đồng, gia
đình hay tổ chức bạn muốn thay đổi; thứ hai, khám phá và nghiên cứu
những nơi mà lẽ ra tồn tại những vấn đề cần giải quyết nhưng lại không;
thứ ba, xác định những hành vi khác biệt trong những nhóm thành công.
Khi nhóm nghiên cứu của Trung tâm Carter bắt đầu cuộc chiến với căn
bệnh sán Guinea, họ đã sử dụng phương pháp chuẩn xác này. Họ bay tới
vùng cận sa mạc Sahara, châu Phi và tìm hiểu từ những người không mắc
bệnh sán Guinea. Họ đặc biệt quan tâm nghiên cứu các ngôi làng nằm ngay
cạnh khu vực bị nhiễm bệnh. Cuối cùng, nhóm nghiên cứu cũng tìm ra nơi
miễn nhiễm. Đó là nơi người dân không mắc căn bệnh đáng sợ dù họ sử
dụng chung nguồn nước với ngôi làng bị nhiễm bệnh kề bên.
Nhóm nghiên cứu đã không mất nhiều thời gian để tìm ra những hành vi
mang tính quyết định. Họ nhận ra các hành vi liên quan tới việc lấy và xử
lý nước có vai trò vô cùng quan trọng, vì vậy họ tập trung nghiên cứu theo
hướng này. Trong ngôi làng không nhiễm bệnh sán, khi đi lấy nước, người
phụ nữ có thêm một vài thao tác khác. Họ lấy một cái bình khác, lấy váy
của mình phủ kín miệng bình, sau đó đổ nước lên trên lớp váy vào bình,
nhờ đó có thể loại bỏ ấu trùng sán gây bệnh. Đó chính là hành vi mang tính
quyết định. Những người dân làng thành công đó đã tự tạo ra một giải pháp
vô cùng hữu hiệu.
Nhóm nghiên cứu đã ghi chép rất tỉ mỉ hành vi này và một vài hành vi
mang tính quyết định khác. Bằng cách nghiên cứu những người dân làng
“thành công”, họ phát hiện ra có thể lọc nước bằng một cách rất đơn giản
mà không cần sử dụng những thiết bị đắt tiền nhập từ châu Âu.
Để có cái nhìn cụ thể hơn, chúng ta hãy xem xét một vấn đề mà rất nhiều
người đã đối mặt – chất lượng chăm sóc y tế kém. Đó là trường hợp một
trung tâm chăm sóc y tế lớn của khu vực đã bị rớt điểm chất lượng dịch vụ
liên tục trong 13 tháng. Chất lượng y tế rất tốt, nhưng điểm đánh giá cho
