từ, hãy cố gắng giúp mọi người trải nghiệm chính thế giới mà bạn trải
nghiệm. Kinh nghiệm cá nhân chính là nguồn gốc của mọi nhân tố giúp
thay đổi sơ đồ nhận thức. Ví dụ: sau khi quan sát người khác chạm vào con
rắn, các bệnh nhân của Bandura vẫn chưa hoàn toàn thay đổi quan điểm.
Họ cho rằng anh ta có thể chạm vào rắn vì anh ta là chuyên gia về rắn. Chỉ
sau khi chính bệnh nhân tận tay chạm vào con rắn mà không thấy có dấu
hiệu nguy hiểm, họ mới thay đổi suy nghĩ.
Hãy xem xét những ý nghĩa sâu sắc và rõ ràng nhất từ những điều vừa
nói ở trên. Khi cố gắng thuyết phục người khác thay đổi những quan niệm
cố hữu của họ, chúng ta không nên sử dụng ngôn từ bóng bẩy hay những
mẹo tranh luận mà nên sử dụng các kinh nghiệm thực tế. Chỉ những bằng
chứng có thật trong cuộc sống mới có thể thay đổi suy nghĩ lạnh lùng và
cứng nhắc của con người.
Ví dụ: chúng tôi đã có dịp làm việc với một nhà máy sản xuất lớn của
Mỹ đang phải gồng mình để theo kịp các đối thủ Nhật Bản. Các đối thủ sản
xuất nhanh và làm việc hệ thống hơn. Kết quả là trong tám tiếng, công nhân
Nhật Bản có thể tạo ra nhiều hơn đến 40% thành phẩm so với công nhân
Mỹ.
Khi các ông chủ Mỹ tập hợp công nhân và yêu cầu họ làm việc chăm chỉ
và nhanh hơn nếu không muốn bị sa thải thì ngay sau đó, một sự náo loạn
đã xảy ra. Công nhân không những không tin tưởng lập luận trên, mà còn
phản biện chính các ông chủ: “Chúng tôi chỉ là quân bài trong mưu đồ của
các ông mà thôi! Các ông chỉ muốn vắt kiệt sức lao động của chúng tôi để
thu lợi nhuận cho các ông”.
Sau nhiều cố gắng thuyết phục bằng các hình ảnh ấn tượng và những bài
phát biểu được chuẩn bị kỹ càng, công nhân vẫn không tin rằng các đối thủ
làm việc năng suất hơn đến 40%. Nhận thấy lời nói không có ý nghĩa gì và
công nhân vẫn không tin tưởng vào thông điệp, ban lãnh đạo nhà máy đã
làm một việc chưa từng có, đó là cử 10 công nhân trực tiếp đến nhà máy
Nhật Bản.
