Những hoạt động không có tính hấp dẫn đòi hỏi phải có một động lực
hoàn toàn xuất phát từ trái tim bạn. Mọi người kích thích nội lực này bằng
cách tham gia một hoạt động. Tức là họ làm cho hoạt động đó có ý nghĩa
riêng. Thành công lúc này còn quan trọng hơn cả việc vượt qua thử thách
để tiến lên mức cao hơn trong trò chơi, nó trở thành một thước đo bản thân.
Họ đặt ra tiêu chuẩn cao về mẫu hình họ muốn đạt được, đủ để tạo nên một
thách thức xứng đáng và khi đó, họ sẽ cố gắng để đạt được tiêu chuẩn.
Ví dụ, hãy gặp nhà toán học người Nga, Grigori Perelman. Grigori cần
mẫn làm việc trong một căn phòng tồi tàn ở thành phố St. Petesburg. Cách
đây vài năm, nhà phù thủy toán học với thân hình mảnh khảnh và cái đầu
hói này đã làm được điều chưa ai làm được. Ông đã tìm ra lời giải cho giả
thuyết Poincare ‒ bài toán mà rất nhiều nhà toán học đã nỗ lực nhưng vẫn
không thể tìm được lời giải trong suốt một thế kỷ. Bài toán đó khó đến mức
hầu như chúng ta đều không hiểu vấn đề của nó là gì.
Và điều thú vị về Perelman là ông chỉ giải bài toán cho vui. Grigori đã
đưa lời giải của mình lên mạng. Sau nhiều năm tập trung cao độ, không vì
phần thưởng hay sự đền đáp nào, Perelman đã giải bài toán thành công.
Điều gì đã giúp Perelman chú tâm vào việc đó trong nhiều năm đến vậy?
Chắc chắn không phải vì danh vọng hay tiền tài. Bài viết khiêm nhường
trên mạng của ông ngay lập tức đã thu hút sự chú ý của các giám khảo giải
thưởng toán học, tương tự như giải Nobel. Sau đó, ông được đề nghị trao
tặng Huân chương Field dành cho ngành toán học và giải thưởng trị giá 1
triệu đô-la. Perelman đã từ chối cả hai. Ông tiếp tục công việc theo dự định
và không muốn bị quấy rầy. Bây giờ, ông đang ngồi trong căn phòng chật
chội ở thành phố St. Petesburg để giải một bài toán khác.
Perelman có tài toán học độc nhất vô nhị, nhưng động lực của ông lại
tiêu biểu và sâu sắc tới mức tất cả bậc thầy xoay chuyển đều muốn làm chủ
nó. Sự khích lệ có sức mạnh lớn nhất mà con người từng biết chính là sự
đánh giá hành vi và thành tích của mỗi chúng ta. Khi đạt được những tiêu
chuẩn cá nhân, người ta cảm thấy thỏa mãn và có ý nghĩa. Họ cũng có cảm
giác như đã đạt được mơ ước.
