cư dân đồ đá đã tiến hóa cao. Các cư dân còn sống sót thuộc thế hệ đó
chẳng biết đến nghệ thuật chạm khắc tượng thần, mà cũng không nắm được
con đường vượt hàng nghìn dặm biển cả ngăn cách đảo Đông với hòn đảo
anh em gần nhất của nó trong quần đảo Polynesia. Trước khi được các thủy
thủ Âu châu phát hiện, hòn đảo đã bị cô lập khỏi phần còn lại của thế giới
trong khoảng thời gian không biết là bao lâu. Dù vậy, sự pha trộn thành
phần dân cư của nó giữa người ăn thịt sống và người đồ đá chứng minh
hùng hồn chẳng kém những tàn tích của Palmyra hoặc Copán về một thời
quá khứ chắc chắn là khác xa so với hiện tại.
Chắc chắn những con người này đã được sinh ra, và những tượng thần
đó đã được chạm khắc, bởi các nhà thám hiểm người Polynesia, người đã
có lần tìm ra con đường băng qua Thái Bình Dương trên những chiếc
xuồng mỏng manh, mà không hề có hải đồ hoặc compa. Và chuyến đi biển
này khó có thể là một chuyến thám hiểm cô độc chỉ với một chiếc thuyền
duy nhất đưa những người tiên phong đến đảo Đông nhờ sự may mắn và về
sau không lặp lại nữa. Số cư dân đồ đá quá đông nên chắc chắn đã phải trải
qua nhiều thế hệ phát triển. Mọi thứ đều dẫn tới kết luận về một cuộc di dân
qua hàng nghìn dặm biển đã diễn ra trong một thời gian kéo dài. Cuối cùng,
vì một lý do nào đó mà chúng ta chưa biết được, biển cả, đã từng bị con
người vượt qua thành công, nay đã nổi giận cắt đứt con đường đến đảo
Đông, giống như sa mạc đã cô lập Palmyra và rừng rậm đã cô lập Copán.
Những người đồ đá, như những bức tượng trong thư của Housman, đã thoát
thai khỏi trạng thái người đồ đá, và sinh ra một nhánh người ăn thịt sống
mà mỗi thế hệ sau một hung bạo và kém văn minh hơn.
Dĩ nhiên, chứng cứ của đảo Đông đã mâu thuẫn với quan điểm phổ
biến của người Tây phương, xem các đảo ở vùng Nam Hải như một thiên
đàng hạ giới và cư dân của chúng là những đứa con của thiên nhiên trong
trạng thái của Adam và Eve trước khi bị đày xuống trần gian. Ý kiến sai
lầm này bắt nguồn từ việc coi một bộ phận là toàn bộ môi trường sống ở
Polynesia. Thực ra, môi trường tự nhiên ở đây bao gồm nước và đất, và
nước vào thời đó là một thách thức ghê gớm cho bất cứ con người nào cố
