CHƯƠNG 1
GIỚI THIỆU
I. NGHIÊN CỨU VỀ LỊCH SỬ
Các nhà sử học thường tập trung minh họa nhiều hơn là hiệu chỉnh lại
cho đúng những định nghĩa về xã hội loài người mà trong đó họ đang sống
và làm việc. Sự phát triển mạnh mẽ của nhiều nước trong vài thế kỷ qua, cụ
thể hơn là trong vài thập niên gần đây khiến họ lựa chọn các quốc gia như
là một lĩnh vực của bộ môn nghiên cứu lịch sử. Tuy nhiên, không thể sử
dụng một quốc gia hoặc hình thái quốc gia nào ở châu Âu để có thể giải
thích tường tận bản chất lịch sử. Có chăng là đế quốc Anh. Nếu đế quốc
Anh (trước đây là vương quốc Anh) không được coi là một bối cảnh nghiên
cứu lịch sử lý tưởng, thì chúng ta có thể tự tin kết luận rằng, không một
quốc gia hiện đại nào khác ở châu Âu đáp ứng được những yêu cầu đó.
Nhưng liệu lịch sử nước Anh có dễ hiểu hay không nếu chúng ta chỉ
tìm hiểu một mình nó? Chúng ta có thể biết được lịch sử nội bộ của nước
Anh từ những quan hệ của nó với các nước khác hay không? Nếu có, phải
chăng những quan hệ đối ngoại này chỉ mang tầm quan trọng thứ yếu? Và
trong khi phân tích những yếu tố nêu trên, liệu chúng ta có kết luận được
rằng những tác động bên ngoài lên nước Anh nhẹ nhàng hơn ảnh hưởng
của nước Anh đối với phần còn lại của thế giới? Nếu tất cả những câu trả
lời trên đều là khẳng định, thì có lẽ chúng ta có thể đi đến kết luận rằng,
mặc dù sẽ không thể hiểu được lịch sử của các nước khác nếu bỏ qua mối
quan hệ với Anh quốc, song ở một chừng mực nào đó, ta có thể hiểu được
lịch sử nước Anh mà không cần xét đến mối quan hệ giữa nó với phần còn
lại của thế giới. Cách tốt nhất để tiếp cận những vấn đề trên là lội ngược
dòng lịch sử của nước Anh và nhớ lại những cột mốc chính. Theo thứ tự
ngược dòng thời gian, chúng ta có những cột mốc sau:
