Trường Khảo cổ Anh quốc tiến hành tại Athens đã cung cấp bằng chứng rất
thuyết phục rằng đến tận giữa thế kỷ thứ 6 trước CN, cuộc sống của người
Sparta vẫn không có gì khác biệt so với các cộng đồng người Hy Lạp khác.
Những điểm đặc biệt của Athens cũng vậy, khi nó giao tiếp với toàn bộ thế
giới Hy Lạp cổ trong thời kỳ được mệnh danh là Hy Lạp cổ đại (trái với
Sparta, đã được chứng minh là lâm vào ngõ cụt), nó vẫn giống như phần
đông cộng đồng Hy Lạp khác, nguyên do này chỉ có thể hiểu được từ cái
nhìn tổng thể mà thôi. Ta cũng có điểm khác biệt tương tự giữa Venice,
Milan, Genoa và những thành phố khác ở vùng Bắc Ý trong thời kỳ Trung
cổ và sự khác biệt giữa Pháp, Tây Ban Nha, Hà Lan, đế quốc Anh và những
quốc gia khác ở phương Tây trong thời kỳ gần đây hơn. Để hiểu được các
thành phần, đầu tiên chúng ta phải tập trung chú ý vào tổng thể, vì chính cái
tổng thể này là môi trường để ta dễ dàng nghiên cứu. Thế nhưng khái niệm
“tổng thể” - thứ hình thành nên các môi trường nghiên cứu lý tưởng này là
gì? Và làm thế nào để khám phá ra những biên giới không gian và thời gian
của chúng? Ta hãy quay trở lại với bảng tóm tắt các cột mốc quan trọng
trong lịch sử Anh quốc, và xem thử khái niệm tổng thể nào sẽ được thành
lập để cấu thành “môi trường lý tưởng” mà lịch sử nước Anh là một phần
trong đó.
Nếu bắt đầu với cột mốc gần đây nhất - đó là sự hình thành xã hội
công nghiệp, chúng ta thấy rằng không gian địa lý của “môi trường nghiên
cứu lý tưởng” có thể phỏng đoán là toàn cầu. Để giải thích cuộc Cách mạng
công nghiệp ở nước Anh, chúng ta phải quan tâm đến những điều kiện kinh
tế không chỉ ở Tây Âu mà cả ở châu Phi nhiệt đới, châu Mỹ, Nga, Ấn Độ
và vùng Viễn Đông. Tuy nhiên, khi chúng ta quay trở lại với hệ thống nghị
viện và những sự kiện trước đó, và đi từ kinh tế đến chính trị, thì phạm vi
của chúng ta đã thu hẹp lại. “Quy luật” mà “người Bourbon lẫn người
Stuart đều tuân theo” (theo lối của ngài Acton) ở Pháp và Anh không có
ảnh hưởng gì lên người Romanov ở Nga, người Osmanli ở Thổ Nhĩ Kỳ,
người Timurid ở Hindustan, người Mãn Thanh ở Trung Hoa hoặc người
Tokugawa ở Nhật Bản… Lịch sử chính trị của những quốc gia này không
