nhưng sự suy ngẫm về chúng nhắc chúng ta nhớ rằng, mặc dù cuộc cải đạo
năm 597 đã biến chúng ta thành một phần của xã hội Cơ Đốc giáo Tây
phương, song nó không biến chúng ta thành một chủng tộc khác mà chỉ
vạch ra một đường phân tuyến chia rẽ sâu sắc giữa chúng ta, những người
Cơ Đốc giáo phương Tây với những tín đồ của các cộng đồng tôn giáo
khác.
Sự xem xét lần thứ hai về các cột mốc trong lịch sử Anh quốc đã cung
cấp cho chúng ta phương tiện để xác định các điển hình không gian, tại
nhiều thời điểm khác nhau của xã hội trong đó có đế quốc Anh, và đâu là
“môi trường lý tưởng để nghiên cứu lịch sử” như những gì liên quan đến đế
quốc Anh. Khi tiếp cận những mẫu điển hình này, chúng ta sẽ phải phân
biệt những điểm khác biệt hiển nhiên của đời sống xã hội - kinh tế, chính trị
và văn hóa, vì rõ ràng là sự mở rộng không gian xã hội có những khác biệt
rõ rệt với những gì chúng ta đang tập trung chú ý. Ngày nay, trên lĩnh vực
kinh tế xã hội, đế quốc Anh, rõ ràng có ảnh hưởng rất lớn trên thế giới. Về
lĩnh vực chính trị, một lần nữa điều đó gần như hiển nhiên. Tuy nhiên, khi
chuyển sang lĩnh vực văn hóa thì sự bành trướng của đế quốc Anh nhỏ hơn
rất nhiều. Về cơ bản, nó bị giới hạn ở các quốc gia của những người theo
Thiên Chúa giáo và đạo Tin Lành ở Tây Âu, Mỹ và Nam Hải. Bất chấp
những ảnh hưởng văn hóa từ bên ngoài như văn học Nga, tranh vẽ Trung
Hoa, tôn giáo Ấn Độ đối với xã hội chúng ta, và bất chấp ảnh hưởng văn
hóa mạnh mẽ hơn nhiều của xã hội chúng ta lên các cộng đồng khác, chẳng
hạn như Cơ Đốc giáo Chính thống và Cơ Đốc giáo phương Đông, Hồi giáo,
Ấn giáo và những người ở vùng Viễn Đông, rõ ràng là tất cả họ vẫn ở bên
ngoài cái thế giới mà chúng ta đang thuộc về.
Nghiên cứu kỹ lưỡng hơn về những thời đại trước, chúng ta sẽ thấy
rằng, ở cả ba lĩnh vực, giới hạn địa lý của xã hội mà chúng ta đang phân
tích từ từ bị thu hẹp lại. Điển hình vào năm 1675, mặc dù sự thu hẹp có thể
không rõ rệt lắm trên lĩnh vực kinh tế (ít nhất nếu chúng ta tự giới hạn mình
khỏi tầm mở rộng của nền thương mại và bỏ qua số lượng và nội dung của
nó), song các đường ranh giới của lĩnh vực chính trị co lại cho tới khi