những vùng đồng cỏ mới chinh phục của mình, thì giờ đây, họ cũng muốn
tìm một giống người nào đó để lấp đầy những lãnh địa thưa thớt dân cư của
Đế chế La Mã đã rơi vào tay họ. Người Avar tìm thấy điều mình muốn ở
người Slav, tập trung họ thành đàn, rồi nhốt họ vào một vành đai khổng lồ
xung quanh đồng bằng Hungary, trong đó họ được phép tự dựng lều trại
của mình. Đây chính là bước khởi đầu của quá trình những người Slav
phương Tây tiên phong - tổ tiên của người Czech, người Slovak và người
Nam Tư hiện nay - thực hiện vai trò muộn màng và nhục nhã của họ trong
lịch sử.
Sự tương phản nói trên giữa người Achaea và người Slav cho thấy
rằng, đối với một xã hội nguyên thủy, việc hoàn toàn miễn nhiễm trước
thách thức đọ sức với các nền văn minh là một bất lợi cực kỳ nghiêm trọng.
Thực tế đã chứng minh rằng, thách thức này có tác động kích thích khi mức
độ khắc nghiệt của nó nằm trong một giới hạn nhất định nào đó. Nhưng giả
sử chúng ta gia tăng độ khắc nghiệt của thách thức; giả sử chúng ta gia tăng
mức độ năng lượng mà xã hội Minoan bức xạ lên một mức mạnh hơn, thì
liệu bằng cách đó, chúng ta có gây ra được một phản ứng đáp trả mạnh mẽ
hơn so với những người Achaea tổ tiên của nền văn minh Hy Lạp cổ
không, hay là “quy luật suy giảm kết quả” sẽ lại một lần nữa được thể hiện?
Trong trường hợp này, chúng ta không cần phải tự suy diễn, vì ở giữa người
Achaea và người Slav còn có nhiều lớp người rợ khác chịu ảnh hưởng
trước bức xạ của nhiều nền văn minh khác nhau với nhiều mức độ khác
nhau. Những lớp người đó thì sao?
Một ví dụ trong đó người rợ Âu châu đã bó tay trước một luồng bức
xạ có sức tàn phá mãnh liệt đã từng được chúng ta đề cập. Chúng ta đã từng
khảo sát người Celt cuối cùng đã bị tiêu diệt, khuất phục hoặc đồng hóa sau
sự bột phát ngắn ngủi của phản ứng đáp trả nhân tố kích thích mà họ đã
nhận được qua trung gian là người Etruria. Chúng ta cũng đã phân tích sự
tương phản giữa thất bại của người Celt với thành công tương đối của
người Teuton trong việc trụ vững trước ảnh hưởng của nền văn minh Hy
Lạp cổ. Chúng ta đã nhấn mạnh rằng lớp người rợ Teuton, khác với lớp
