“giới hạn trung tâm” trong cuộc so sánh lần này - bao gồm tới bốn giới hạn
thay vì ba; nhưng giới hạn trung tâm tối ưu thuộc về người Achaea.
(3) HAI NỀN VĂN MINH YỂU MỆNH
“Quân hậu tập” thời kỳ Völkerwanderung của người Teuton
Liệu chúng ta có thể xác định chính xác hơn vị trí mà quy luật suy
giảm kết quả bắt đầu phát huy vai trò của nó trong chuỗi thách thức giữa
các nền văn minh phát tán và cộng đồng rợ Âu châu hay không? Câu trả lời
là có; vì còn hai ví dụ nữa mà chúng ta chưa đề cập đến. Đó là cuộc xung
đột giữa giáo hội La Mã, mang tư cách là cha đẻ của xã hội Tây phương
chúng ta, với nền văn minh Cơ Đốc Viễn Tây của “vành đai Celtic”, và
cuộc xung đột giữa xã hội Tây phương của chúng ta vào thời kỳ đầu với xã
hội Viễn Bắc hoặc Scandinavia của người Viking. Trong cả hai cuộc xung
đột này, nền văn minh đối địch đều là “quân hậu tập” của người rợ vốn vẫn
tồn tại ngoài vòng pháp luật của xã hội La Mã và đã trụ vững, chờ thời
điểm đội quân tiên phong của người Teuton cắm lưỡi gươm kết liễu vào thể
xác đang hấp hối của xã hội Hy Lạp cổ - để tiêu diệt và rồi bị tiêu diệt. Hơn
nữa, cả hai đạo quân hậu tập này đều đạt tới một mức độ thành công, mặc
dù là ngắn ngủi so với người Achaea, song vượt khá xa thành công của
người Teuton và được xếp ngay dưới người Achaea trong bảng so sánh của
chúng ta. Người Achaea thành công trong việc tạo ra một nền văn minh vĩ
đại thay chân nền văn minh Minoan mà họ đã tấn công. Đội quân tiên
phong của người Teuton tận hưởng “thời kỳ huy hoàng” ngắn ngủi trong
cơn điên cuồng của sự hủy diệt, nhưng chẳng đạt được, hoặc hầu như chẳng
đạt được, một giá trị tích cực nào. Trái lại, những người Cơ Đốc Viễn Tây
và Viking Viễn Bắc đều đã sáng tạo ra được một nền văn minh, nhưng
trong cả hai trường hợp, phôi thai của nó đều đã chết yểu trước một thách
thức rõ ràng là quá mạnh đối với nó. Chúng ta đã từng nhiều lần ngụ ý về
sự tồn tại của các nền văn minh yểu mệnh - các nền văn minh đã không
được chúng ta đưa vào danh sách ban đầu của mình, vì bản chất của một
nền văn minh được tìm thấy trong các thành tựu khi nó đã trưởng thành,
trong khi những nền văn minh yểu mệnh đều bị “chết non”. Tiến trình biện
