Babylon đã bị sáp nhập vào xã hội Syria cổ trong thế kỷ cuối trước CN, và
xã hội Ai Cập cổ bị hấp thu vào cùng thể xác xã hội Syria trong vài thế kỷ
sau đó. Sự đồng hóa xã hội Ai Cập – nền văn minh có tuổi thọ dài nhất và
kết cấu vững chắc nhất từng được thấy trong lịch sử – của xã hội Syria có
lẽ là kỳ tích đặc biệt nhất của quá trình đồng hóa xã hội từ xưa đến nay.
Nếu giờ đây liếc mắt qua nhóm các nền văn minh đang trong quá trình
bị đồng hóa bởi nền văn minh Tây phương, chúng ta sẽ thấy rằng tiến trình
này đang diễn ra ở những nhịp độ khác nhau trên những phương diện khác
nhau.
Trên phương diện kinh tế, tất cả các nền văn minh này đều đã bị
phong tỏa trong mạng lưới các mối quan hệ với hệ thống công nghiệp Tây
phương hiện đại của chúng ta, vốn đã bành trướng khắp những khu vực có
thể cư ngụ trên thế giới.
Những kẻ hợm mình đã được chứng kiến
Ngọn đèn điện của phương Tây, và kéo đến tôn thờ.
Trên bình diện chính trị cũng vậy, những đứa con của tất cả các nền
văn minh đang hấp hối này đều ra sức tìm kiếm cơ hội được kết nạp làm
hội viên của câu lạc bộ chính quyền Tây phương thông qua nhiều cánh cửa
khác nhau. Tuy nhiên, trên phương diện văn hóa thì chưa có được xu hướng
đồng nhất tương ứng. Trong nhánh chính của xã hội Cơ Đốc Chính thống,
tầng lớp ra’iyeh (gia súc người) của Đế chế Ottoman – người Hy Lạp,
người Serb, người Ruman, người Bulgar – đã chào đón viễn cảnh nền văn
hóa đi cùng với hệ thống chính trị và kinh tế của Tây phương bằng cả hai
tay; và các nhà lãnh đạo hiện nay của những chủ nhân xưa kia của họ, tức
là người Thổ Nhĩ Kỳ, cũng noi theo gương họ. Nhưng những trường hợp
này có vẻ chỉ là ngoại lệ. Người Ả Rập, Ba Tư, Ấn Độ, Trung Quốc và
ngay cả người Nhật Bản đều chỉ chấp nhận văn hóa Tây phương với một
tinh thần tỉnh táo và với những hạn chế về đạo đức, nếu như họ chịu chấp
nhận nó. Đối với người Nga cũng vậy, đặc điểm mập mờ trong phản ứng
của họ trước thách thức đến từ phương Tây đã được trình bày trong một
phần trước và trong những ngữ cảnh khác (
xem trang 239-40
).
