vua này ở Versailles có ảnh hưởng mạnh hơn cả nước Pháp, cũng giống
như kim tự tháp Gizeh có bảnh hưởng mạnh hơn cả xứ Ai Cập. Nhưng có
lẽ ví dụ thú vị nhất là thế giới phương Tây chúng ta cũng có sự sùng bái
đặc quyền chính trị qua những phán xét bất công khó nhận thấy.
Khi sùng bái “Cha đẻ của nghị viện” ở Westminster, đối tượng tôn
sùng không phải là con người, mà là một tổ chức chính trị xã hội. Sự ảm
đạm như một căn bệnh nan y của nghị viện đã góp phần vào sự nghèo nàn
và bướng bỉnh của truyền thống xã hội Anh cận đại luôn cố gắng giữ sự tôn
sùng nghị viện trong giới hạn hợp lý. Người Anh lưu tâm đến thế giới năm
1938 tự cho là đang được đền ơn hậu hĩ vì tạm thời sùng bái thần tượng
chính trị của mình. Liệu có quốc gia nào trung thành với “Cha đẻ của nghị
viện” lại ở trong hoàn cảnh vui vẻ hơn người hàng xóm tìm kiếm thần
tượng khác hay không? Mười bộ lạc của lục địa châu Âu đã tìm thấy thái
bình thịnh vượng trong lời nịnh nọt của mấy vị lãnh tụ hay chưa? Tuy
nhiên, cùng lúc đó ông ta sẽ thú nhận rằng con cháu của thể chế chính
quyền nghị viện thiển cận là một lũ bệnh hoạn, không đủ khả năng đưa ra
bảo vệ chính trị cho thế hệ loài người, và không thể chống lại tai họa chiến
tranh của chế độ độc tài.
Những đặc trưng cố hữu của nghị viện Anh tại Westminster có lẽ là
chướng ngại vật trên con đường biến thể chế Anh đáng tôn kính thành
phương thuốc trị bách bệnh chính trị cho thế giới. Theo định luật đã nêu –
người đối phó thành công với thách thức thứ nhất khó lòng đối phó thành
công với thách thức thứ hai – thành công của nghị viện Anh tại
Westminster vào thời Trung cổ để thích ứng với nhu cầu cấp bách của thời
cận đại chưa chắc khiến nó có được biến hóa sáng tạo khác để đáp lại thách
thức của thời hậu cận đại.
Nếu nhìn vào cơ cấu nghị viện Anh, chúng ta sẽ thấy, về cơ bản nó là
một hội đồng bao gồm đại biểu của các khu vực bầu cử địa phương. Các
vương quốc trong thế giới phương Tây thời Trung cổ là khối cộng đồng
nông thôn với các thị trấn nhỏ nằm rải rác. Trong xã hội có tổ chức như thế,
tầng lớp xem trọng mục đích kinh tế xã hội là tầng lớp xem trọng tình hàng
