thông điệp truyền đến loài người, và hóa thành cổ vật của xã hội Syria diệt
vong.
Văn hóa ngoại lai không chỉ làm trệch “tôn giáo cao siêu” sang con
đường chính trị mà còn chia rẽ chúng. Sau khi đạo Do Thái và đạo thờ lửa
biến thành công cụ đấu tranh chính trị, những người tu hành Syria náu
mình giữa các thành phần trong dân, và phản ứng với thách thức của người
Hy Lạp một cách ôn hòa; tôn giáo Syria tìm sự diễn đạt mới cho quan điểm
và tinh thần vốn bị đạo Do Thái và đạo thờ lửa thoái thác. Sau khi làm mê
hoặc những nhà chinh phục Hy Lạp trong thế giới Syria thông qua sức
mạnh phi bạo lực, đạo Cơ Đốc chia thành ba nhóm đạo – Thiên Chúa giáo
liên minh với văn hóa cổ Hy Lạp, và hai dị giáo nắm vai trò đấu tranh
chính trị của đạo thờ lửa và đạo Do Thái nhưng không đạt thêm thành công
mang tính quyết định nào trên bước đường đẩy văn hóa Hy Lạp ra khỏi
Syria.
Tuy nhiên, thất bại liên tiếp không làm nản lòng các đối thủ của văn
hóa cổ Hy Lạp. Nỗ lực lần thứ ba đã đem lại thắng lợi; và chiến thắng về
mặt chính trị của xã hội Syria trước văn hóa cổ Hy Lạp đạt được nhờ tôn
giáo khác nữa có nguồn gốc Syria. Cuối cùng, đạo Hồi đã lật đổ Đế chế La
Mã ở Tây Nam Á và Bắc Phi, và tạo nên giáo hội trung ương cho chính
quyền trung ương Syria được tái thiết.
Tầng lớp bị trị quốc nội ở các xã hội Ấn Độ và Sinic
Cũng như Syria, xã hội Ấn Độ trải qua quá trình tan rã và bị Hy Lạp
xâm phạm thô bạo; trong trường hợp này, thách thức tương tự khơi dậy
phản ứng tương tự.
Vào thời điểm xã hội Ấn Độ và Hy Lạp giao nhau lần đầu tiên, xã hội
Ấn Độ đang trên con đường đi đến chính quyền trung ương, và từ lâu thiểu
số thống trị đối đầu với thử thách của sự tan rã bằng cách tạo ra hai trường
phái triết học: đạo Jains và đạo Phật; tuy nhiên, không có bằng chứng cho
thấy tầng lớp bị trị quốc nội đã sản sinh “tôn giáo cao siêu”. Vua Açoka (trị
vì chính quyền trung ương Ấn Độ từ năm 273 đến 232 trước CN) đã cố làm
cho người hàng xóm Hy Lạp đi theo triết học của mình nhưng thất bại. Sau
