thì có lẽ câu chuyện này đưa chúng ta đến thành phố Babylon vào thời kỳ
chính quyền trung ương Sumer đang đổ vỡ; vì trong chương cuối đầy bi
thảm trong lịch sử của xã hội này, ngôn ngữ Sumer đã trở thành một thứ
ngôn ngữ chết sau khi đã hoàn tất vai trò lịch sử là phương tiện chuyển tải
văn hóa Sumer, trong khi ngay cả ngôn ngữ Akkadian, một thứ ngôn ngữ
mới nổi lên ngang hàng với nó, giờ đây cũng phải chống chọi trước vô số
thổ ngữ của tầng lớp bị trị bên ngoài do các tập đoàn quân sự người rợ
mang vào vùng lãnh địa vô chủ. Truyền thuyết về sự hỗn độn của các ngôn
ngữ rất gần gũi với cuộc sống thực tế ở chỗ tập trung vào tình trạng không
thông hiểu lẫn nhau đang là trở ngại vô cùng lớn đối với các hoạt động xã
hội trước một cuộc khủng hoảng mới chưa từng có tiền lệ; và mối liên hệ
giữa tính đa dạng của ngôn ngữ với tình trạng tê liệt của xã hội có thể được
minh họa qua các ví dụ nổi bật dưới ánh sáng của lịch sử.
Trong thế giới Tây phương của thế hệ chúng ta, đây chính là một trong
những nhược điểm chết người của vương triều Hapsburg đã diệt vong trong
thế chiến thứ I (1914-1918); và ngay cả trong hệ thống nô lệ bất nhân của
Đế chế Ottoman tại thời điểm trưởng thành của nó, năm 1651 sau CN,
chúng ta cũng được chứng kiến lời nguyền của thành phố Babel giáng
xuống các Ich-oghlan trong các khu vực khác nhau của hoàng cung, khiến
chúng trở nên bất lực trong giây phút sinh tử của cuộc nổi loạn trong cung.
Trong cơn kích động, các thiếu niên này quên hẳn thành tích giả tạo của
mình, đó là đặc ngữ Osmanli đã học được, và người ta nghe thấy một thứ
âm thanh ‘hết sức hỗn độn … với rất nhiều giọng nói và ngôn ngữ khác
nhau – một số gào khóc bằng tiếng Georgia, số khác bằng tiếng Albania,
Bosnia, Mingrelia, Thổ Nhĩ Kỳ, và tiếng Ý’.
sự cố không đáng kể trong lịch sử Ottoman đã bị đảo lộn trong sự kiện
quan trọng Chúa thánh thần giáng trần như được ghi chép trong chương hai
của bộ Hành động của các tông đồ. Trong trường hợp này, các ngôn ngữ
được thốt ra đều xa lạ đối với người nói: những người Galilaea vô học cho
tới lúc đó chưa bao giờ nói và nghe hiểu thứ ngôn ngữ nào khác ngoài tiếng
