bên cạnh thảo nguyên Á-Phi, trải dài từ Ả Rập đến Bắc Phi. Liệu sự tương
đồng giữa hai thảo nguyên Á-Âu và Á-Phi có tương ứng với các xã hội
riêng biệt của loài người đã hình thành trong hai khu vực này không? Câu
trả lời là khẳng định. Cả hai đều sản sinh ra kiểu xã hội du mục, một lối
sống thể hiện đầy đủ những điểm tương đồng và dị biệt (chẳng hạn như các
loài động vật được thuần hóa) mà chúng ta đang mong đợi tìm thấy. Nhưng
với những thử nghiệm tiếp theo thì mối tương quan này bị sụp đổ; vì chúng
ta tìm thấy những khu vực khác trên thế giới là môi trường lý tưởng cho sự
hình thành các xã hội du mục - đó là vùng thảo nguyên ở Bắc Mỹ, thảo
nguyên Llanos ở Venezuela, thảo nguyên Pampas ở Argentina và các vùng
đồng cỏ ở Úc - song lại chẳng sinh ra xã hội du mục nào của riêng chúng.
Tiềm năng của chúng là không cần phải bàn cãi, vì đã được các nhà thám
hiểm của xã hội Tây phương miêu tả từ thời cận đại; và được khai phá bởi
những người chăn nuôi gia súc Tây phương - các chàng cao bồi ở Bắc Mỹ,
những người chăn bò ở Nam Mỹ và những người chăn bò ở Úc -người đã
chiếm và giữ được những khu vực bỏ hoang này trong vài thế hệ, và đi tiên
phong trong việc sử dụng cày bừa và cối xay. Chúng cũng quyến rũ trí
tưởng tượng của nhân loại chẳng kém gì bí ẩn của người Scyth, người Tatar
và người Ả Rập. Tiềm năng của các vùng thảo nguyên ở châu Mỹ và châu
Úc hẳn phải rất mạnh mẽ nếu chúng có thể biến đổi những người khai phá
của một xã hội không có truyền thống du mục, sinh sống bằng nông nghiệp
và thủ công nghiệp, thành người du mục, dù chỉ trong một thế hệ mà thôi.
Đáng chú ý hơn nữa, những người mà các nhà thám hiểm Tây phương đầu
tiên tìm thấy tại địa phương chưa bao giờ bị môi trường mà họ sinh sống
kích thích để chuyển sang lối sống du mục, mặc dù họ biết rằng những
thiên đường này dành cho cuộc sống du mục chứ không phải là bãi đi săn.
Nếu tiếp tục kiểm tra lý thuyết này bằng một cuộc khảo sát những khu
vực tương tự với vùng thung lũng hạ lưu sông Nile, kết quả của chúng ta
cũng sẽ у như vậy.
Có thể nói rằng, vùng thung lũng hạ lưu sông Nile là một “điểm nhấn”
trong toàn cảnh thảo nguyên Á-Phi. Ai Cập cũng mang khí hậu khô hanh
