CHUYỆN BA QỦA TÁO
Nàng Sêhêrazát nói tiếp:
- Tâu bệ hạ, thiếp từng có dịp hầu bệ hạ chuyện về một chuyến vi hành
của hoàng đế Harun An-Rasít. Hôm nay xin được kể về một chuyến vi hành
khác của vị hoàng đế ấy:
Một hôm hoàng đế báo cho tể tướng Giafa biết đêm sau ông cần có mặt ở
hoàng cung: “Tể tướng à, – vua nói -ta muốn đi một vòng quanh kinh thành
để thị sát về những điều người ta vẫn tâu với ta, đặc biệt là để xem trăm dân
có hài lòng về công việc của các quan tư pháp của ta hay không. Nếu có điều
gì dân phàn nàn, thì ta sẽ cách chức họ và cử những nhân viên khác có thể
làm tốt hơn bổn phận của mình. Ngược lại, nếu dân khen ngợi, thì ta sẽ ban
thưởng đích đáng cho họ.”
Đến giờ hẹn, tể tướng có mặt tại hoàng cung. Nhà vua, tể tướng và Mêrua,
viên chỉ huy các quan hoạn cùng cải trang để chẳng ai có thể nhận ra họ, và
cùng ra khỏi cấm thành.
Họ đi qua nhiều quảng trường, chợ búa rồi vào một phố hẹp. Dưới ánh
trăng, họ trông thấy một cụ già cao lớn, râu tóc bạc trắng, đầu đội một mớ
lưới đánh cá. Một tay cụ mang một cái sọt đan bằng lá cọ, tay kia cầm cái
gậy. “Trông cụ già kia thấy rõ không phải là một người giàu có. Chúng ta
hãy đến gần và hỏi thử xem gia sản lão ta ra sao!”
- Cụ già ơi, – tể tướng hỏi – cụ là ai?
- Bẩm quan lớn, tôi làm nghề đánh cá, nhưng là người đói khổ nhất, cùng
cực nhất trong số những người làm nghề này. Tôi ra khỏi nhà từ giữa trưa để
đi đánh cá nhưng cho đến lúc này đây, tôi vẫn không hề đánh được một con
mù nào. Ấy thế mà tôi còn có vợ và cả một đàn con, biết lấy gì nuôi chúng
nó.
Cảm động, hoàng đế bảo cụ:
- Lão có dám quay trở lại, và tung lưới một lần nữa không? Bất cứ lão
đánh được cái gì, ta cũng trả cho lão một trăm xơcanh.
Nghe nói vậy, lão đánh cá quên hết nỗi nhọc nhằn suốt ngày, nhận lời
ngay. Cùng với hoàng đế, tể tướng và Mêrua, lão quay lại bên bờ sông
Tigrơ, vừa đi vừa tự nhủ: Trông các vị quan lớn này cũng có vẻ phúc hậu
đây. Chắc họ sẽ trả công cho nỗi vất vả của ta. Cho dù họ chỉ trả một phần
trăm số tiền họ hứa thôi, ta cũng đủ sung sướng lắm rồi.
Bốn người đến bên bờ sông Tigrơ. Lão ngư phủ tung lưới, và lát sau kéo
lên được một cái hòm đóng kín và khá nặng. Hoàng đế sai tể tướng trả ngay
cho lão đánh cá một trăm xơcanh. Theo lệnh vua, Mêrua vác cái hòm lên vai,
