cho con.
Đấy là chưa nói, muốn đạt được kết quả, con phải có ít nhiều tài sản hay
lợi tức, hoặc là biết một nghề nghiệp nào đó. Khi những kẻ nghèo khó như
chúng ta muốn lập gia đình, điều đầu tiên phải nghĩ tới là lấy gì mà sống sau
này. Ấy thế mà con chẳng suy nghĩ gì sất đến dòng dõi hèn hạ của mình, đến
việc mình chẳng hề có tiếng tăm hoặc của cải, mà lại đi mơ ước tận đỉnh cao
danh vọng, lại tính đến chuyện đi hỏi lấy con gái vua về làm vợ. Con gái của
Người, mà chỉ cần phán một lời là đủ tống con xuống vực hay xéo nát thân
con. Mẹ để riêng những việc có liên quan đến con, mặc cho con suy nghĩ lo
liệu lấy, nếu con còn có chút trí khôn. Mẹ chỉ nói đến điều có liên quan đến
mẹ. Làm sao con có thể nảy ra cái ý kỳ quặc là muốn cho mẹ đến gặp hoàng
đế xin Người gả công chúa cho con? Nói giả dụ mẹ dám láo xược – chứ
đừng nói là bạo gan – đến gặp hoàng đế để tâu xin một việc kỳ dị như vậy đi
nữa, thì thử hỏi mẹ biết nhờ ai dẫn mẹ vào? Con có ý nghĩ là người đầu tiên
mẹ ngỏ ý nhờ việc ấy sẽ cho mẹ là một con điên và đánh đuổi mẹ đi, mà như
thế cũng chẳng phải oan ức gì! Lại giả dụ nữa, rằng mẹ không gặp khó khăn
gì và vào được đến nơi hoàng đế thiết triều. Mẹ biết là người ta vẫn có thể
vào được đến nơi để kêu van hoàng đế xét cho một nỗi oan ức nào đó và
Người sẵn sàng minh xét. Mẹ cũng biết nữa rằng, khi có ai đến xin vua một
ân huệ nào đó, Người vui lòng ban cho nếu xét thấy kẻ đó đã và đáng được
hưởng. Nhưng con có thuộc vào trường họp ấy không? Có phải con tin là
con đáng được hưởng đặc ân mà con muốn mẹ tâu xin cho? Con có xứng
đáng không? Con đã làm được việc gì cho hoàng đế hay cho nước nhà? Con
đã có công lao về những mặt nào? Nếu con chưa hề làm gì để đáng hưởng
đặc ân đó và hiện bây giờ con cũng không xứng đáng, vậy thì làm sao mẹ
dám cả gan đi tâu xin cho con? Làm sao mẹ có thể mở miệng tâu với hoàng
đế chuyện đó? Chỉ cần trông thấy hoàng thượng uy nghiêm với tất cả triều
đình lộng lẫy là mẹ đã câm như hến. Ngay đối với bố con xưa kia, mỗi lần
muốn hỏi xin bố con một điều gì, mẹ cũng run cầm cập nữa là.
Còn một điều khác nữa mà con chưa nghĩ tới, là không bao giờ người ta
đến gặp các bậc vua chúa để cầu xin một việc gì đó mà không có lễ vật cầm
tay. Có lễ vật ít ra cũng có cái lợi là, dù hoàng đế có từ chối không ban ân vì
những lý do gì đó, Người cũng sẽ lắng nghe trình bày mà chẳng lấy làm khó
chịu. Nhưng con thì có lễ vật gì dâng lên hoàng đế nào? Mà cho dù con có
biện được một lễ gì đáng cho hoàng thượng hạ cố chút nào, thì thử hỏi cái lễ
vật ấy có xứng với lời cầu xin con định tâu lên hoàng đế hay không? Con ơi,
hãy tỉnh trí lại. Con hãy hiểu rằng ước mơ của con không thể nào thực hiện
được.
Alátđanh rất bình tĩnh lắng nghe tất cả những lời mẹ cố thuyết phục cậu từ
bỏ ý đồ của mình. Sau khi suy nghĩ về những nhận xét của bà, cuối cùng cậu
