phiên dịch cho nhà vua về các ngôn ngữ Trung Đông, mà thân sinh ông vẫn
giữ từ trước. Năm 1692, được phong làm giáo sư thực thụ dạy ngôn ngữ và
văn học A Rập ở Đại học Hoàng gia, đồng thời vẫn tiếp tục làm thư ký-
phiên dịch cho Triều đình. ông tập trung công sức vào việc trước tác và
phiên dịch sách tiếng A Rập, Ba Tử, Thổ Nhĩ Kỳ và Armêni. ông để lại một
thư mục dày dặn về các công trình của mình.
Việc đầu tiên của F.P. De La Croix về trước tác là chỉnh lý và cho xuất bản
cuốn Lịch sử Thành Cát Tu Hãn mà người cha khi qua đời chưa kịp hoàn
thành. Sau đấy, xuất bản cuốn Truyện bà hoàng Ba Tư và các vị tể tướng,
gồm bốn mươi truyện kể gốc Thổ Nhĩ Kỳ (1707) và bộ Nghìn lẻ một ngày
(1710-1712). Sau khi ông qua đời, con trai ông cho xuất bản cuốn Chuyện
Timua-Bec (còn gọi là Tamerlan) do ông biên soạn. Thật ra, số lượng những
tác phẩm đã được in của De La Croix chẳng nghĩa lý so với toàn bộ các
công trình hết sức đồ sộ gồm trước tác, biên dịch, ghi chép, nhật ký... rất
cần thiết cho những ai thời ấy muốn đi sâu nghiên cứu phương Đông. Cuối
bộ sách Thế kỷ của Louis XIV, phụ lục về Danh mục các nhà văn Pháp dưới
triều đại của ông vua ấy, nhà văn và triết gia Voltaire dành cho De La Croix
những dòng sau: "ông là một trong những người được vị thủ tướng vĩ đại
Colbert khuyến khích và thưởng công xứng đáng. Vua Louis XIV đã cử
ông sang Thổ Nhĩ Kỳ và Ba Tư từ năm mười sáu tuổi để học các ngôn ngừ
phương Đông. Có mấy ai ngờ ông đã biên soạn một cuốn sách bằng tiếng A
Rập được đánh giá rất cao ở phương Đông về cuộc đời vua Louis XIV~
ông còn viết cuốn Lịch sử Thành Cát Tư Hãnvà Lịch sứ Tamerlan, dựa trên
các tác gia A Rập thời cổ, và nhiều cuốn sách có ích khác. Nhưng bản dịch
Nghìn lẻ một ngày là cuốn sách có nhiều người đọc hơn cả. Chẳng là: Con
người là băng giá trước sự thậnNllưng lại là lửa hồng trước những điều
tưởng tượng ra (La Fontaine, IX, 6)" Sau nhiều chục năm nghiên cứu, nhà
Đông phương học Paul Sebag không ngần ngại gọi tác giả Nghìn lẻ một
ngày là một nhà bác học.
ĐẠO HỒI, A RẬP, BA TƯ, THỔ NHĨ KỲ...
Người đọc Nghìn lẻ một ngày cũng như Nghìn lẻ mộtđêm thường gặp
