NGHÌN LẺ MỘT NGÀY - Trang 455

Tôi cũng có quan tâm, nghiên cứu môn hoá học và môn khoa học bí huyền,
theo đó có thể cắt nghĩa mọi hiện tượng biến hoá trong tự nhiên. Hồi ấy tôi
đã là một nhà pháp truyền danh tiếng. Chợt một hôm có sứ thần của vua
Cubêtdin, quốc vương xứ Catga đột ngột đến kinh thành Xamacan. Người
ta đàm đạo khá nhiều về chuyến đi sứ ấy. Người thì bảo sứ thần đến để
tuyên chiến với nước Xamacan, người thì cho sứ thần có sứ mệnh đề nghị
nước Xamacan liên minh với nước Catga. Chẳng ai rõ sự thật.
Sứ thần được tiếp kiến. Sau khi trình quốc thư, ông làm mọi người khá
ngạc nhiên khi tâu với vua Xamacan như sau:
- Tâu bệ hạ, quốc vương Cubếtdin chúa tể của tôi, một hôm trong một bữa
dùng cơm thân mật nói chuyện với một số đại thần về các bậc triết gia thời
cổ. Vua hỏi họ, không biết trên đời này còn có ai thông thái như các bậc
hiền triết Hipocrat thời cổ đại hay không. Một vị đại thần tâu, có nhiều
thương gia nước ngoài vừa mới đến kinh đô Catga; họ là những người từng
rong ruổi khắp năm châu bốn bể, có thể họ rõ ngày nay ở đâu có các nhà
thông thái. Thế là quốc vương chúng tôi cho mời các thương nhân ấy đến.
Họ cho biết ở triều đình Xamacan hiện có hai vị triết gia lừng danh không
ai không ngợi ca tài trí. Một vị quý danh là Avixen, vị kia là Fazen
Asfahani. Các thương nhân nói hai vị hiền triết ấy am tường mọi bí quyết
của tự nhiên, bản thân các thương gia ấy đã có dịp được nhìn thấy hai vị
thực hiện nhiều việc lạ kỳ.
Các thương gia ấy ngợi ca nhài Avixen và ngài Fazen ấy không tiếc lời,
quốc vương chúng tôi có ý muốn xin bệ hạ cho chúng tôi mời họ sang nước
chúng tôi một thời gian. Quốc vương chúng tôi thiết tha muốn được gặp
mặt cả hai vị cùng một lúc. Quốc vương chúng tôi xin bệ hạ vui lòng để hai
vị ra đi. Đức vua nước tôi muốn được nghe các vị ấy trình bày và phán
đoán xem các vị ấy hiểu biết sâu rộng đến đâu. Chả là quốc vương
Cubêtdin chúng tôi cũng là một nhà vua rất thông tuệ, ngài đã học qua tất
cả các môn khoa học.
Sứ thần trình bày như vậy, quốc vương Xamacan liền cho người vời cả ông
Fazen và tôi cùng đến, và nói như sau:
- Đức vua nước Catga có nhã ý muốn đàm đạo với hai vị. Ta nghĩ không