một ngày ông nội con Rùa lành bệnh trở về.
Có thể, có thể và có thể. Tất cả chỉ là giả định từ những mẩu chuyện
sau này tôi lượm lặt được mỗi nơi một ít và xâu chuỗi lại trong đầu để có
thể hình dung ra một trong những cuộc tình gay cấn ở làng tôi gần bốn
mươi năm về trước.
Còn khi bà nội con Rùa thuật cho tôi nghe câu chuyện xưa bên thềm
giếng thì quá khứ chỉ bắt đầu từ chỗ tôi tha thiết muốn biết nhất: Ông nội
con Rùa, do không có khả năng sinh con và do trót tuyên bố sẽ sống nốt
cuộc đời còn lại ở phương Nam, đã không hề đay nghiến hay trách móc gì
vợ mình về mối quan hệ với ông nội tôi. Tuy nhiên, ông không muốn nhìn
thấy “giọt máu oan nghiệt” - từ dùng của ông - trong nhà.
Bà nội con Rùa dĩ nhiên không dám phản đối, đã bí mật đổi đứa trẻ lúc
này đã bốn tháng tuổi với con trai bà Bốn Nhi ở xóm trong. Bà Bốn Nhi là
thợ cấy thuê trong làng, có lẽ do làm lụng vất vả nên có mang mới tám
tháng đã tòi ra thằng bé. Thằng bé oặt ẹo, khó nuôi, biếng ăn biếng uống,
chỉ giỏi khóc ằng ặc suốt đêm. Vợ chồng bà Bốn Nhi đi xem bói, thầy bói
bảo thằng bé sinh ngày mồng một, lại phạm vào giờ ngọ, chỉ có bán khoán
lên chùa may ra mới sống. Hai vợ chồng bối rối chưa biết tính sao, thằng bé
còn nhỏ quá đem cho chưa chắc nhà chùa đã nhận, nghe bà nội con Rùa đề
nghị, hai vợ chồng mừng như bắt được vàng.
Thằng bé đó chính là ông Hương, ba con Rùa.
Chuyện đổi con dĩ nhiên chỉ có gia đình hai bên biết với nhau. Người
làng Đo Đo vẫn đinh ninh ông Hương là con của bà nội con Rùa. Ngay cả
cô Út Huệ cũng tin như vậy.
- Ông nội con có biết chuyện này không hở bà? - Tôi nhìn những tia
nắng đang nô đùa trên cây bướm bạc kế hòn non bộ, bâng khuâng hỏi.
