ông. Ông lại ở trong nhà mình, cũng lo toan công việc theo cách ấy, tiếp tục
sắp xếp, liệt kê với thói quen không để thiếu một vật nhỏ nhặt hoặc đặt
không đúng chỗ.
Sự cầu kỳ thật tình, niềm khoái lạc tế nhị nhưng than ôi ! đưa ông đến
mất mát và làm số phận dòng giống của ông bi thảm trong nhiều thế hệ !
Câu chuyện được truyền miệng qua nhiều phòng khách và đường phố.
Người ta cười nhạo: các văn nghệ sĩ ám chỉ trong hồi ký, thư từ. Đến nỗi la
Valnéry, cho đến lúc đó Frangois vẫn giấu diếm, cũng biết được nội tình.
Bị xúc phạm nặng nề, tin tưởng vô bờ vào người yêu, cô buộc ông
phải chọn, không phải giữa cô và vợ ông mà giữa hai ngôi nhà. Frangois
chẳng ngập ngừng: ông chọn ngôi nhà đường Urfé và viết cho người tình
mấy chữ:
“”Tôi đã có hơn mười năm, em cũng thế. Vậy là chúng ta đã có hai
mươi năm quan hệ. Sau hai mươi năm, phải chăng chúng ta nên kính cẩn
chào nhau thì hơn””.
Vậy là ông từ biệt la Valnéry, để lại cho cô ngôi nhà ở đường vùng
đầm lầy cũ, vĩnh biệt những đồ vật của ông ít luyến tiếc vì sẽ tìm lại chúng
ở nhà mình và lần này sống với Henriette không chia sẻ.
La Valnéry giận dữ cực điểm. Một hôm cô đến ngôi nhà ở đường
Urfé, may mắn Henriette đi vắng. Cô kêu gào đến nỗi Frangois đánh đuổi
cô ra khỏi nhà.
Từ đấy cô chỉ nghĩ đến trả thù. Ba năm sau, cuộc cách mạng nổ ra. Đã
xấu đi, cáu kỉnh nhưng còn giàu, cô lấy một ông Martin có thế lực, tố cáo
bá tước de Mélamare và mấy ngày trước tháng mười một lịch Cộng hoà,
đưa bá tước lên máy chém cùng Henriette.
D’ Enneris ngừng lời. Người ta hết sức lắng nghe câu chuyện kỳ lạ,
riêng Fagérault có vẻ thờ ơ. Bá tước de Mélamare lên tiếng:
- Câu chuyện của gia tiên không truyền lại cho chúng tôi. Nhưng qua
đồn miệng chúng tôi đã biết có một bà Valnéry, diễn viên tầm thường đã tố
cáo ông bà cụ cố. Còn lại thì mất mát trong buổi lộn xộn; tài liệu lưu trữ của
gia đình chỉ để lại sổ sách kế toán và những bản thống kê tỉ mỉ.
- Nhưng điều bí mật - d' Enneris nói tiếp - vẫn nguyên vẹn trong trí
nhớ của bà Martin. Goá chồng (vì ông chồng có thế lực cũng bị lên máy
