- Mấy con bé kia, sắp lấy chồng rồi mà cũng mù cả đấy bác ạ. Là tôi nói
mù chữ ấy. Cầm sách thế kia nhưng chỉ biết xem tranh thôi chứ chả đọc
được chữ nào. Cũng là con các cô gái thanh niên xung phong cả đấy. Cái
xóm ở bên suối kia gọi là xóm hoang, vì toàn các cô không chồng, hoặc
tranh cướp chồng của người khác. Có nhà ba, bốn đứa con thì ba, bốn bố.
Khổ, ăn còn chẳng đủ, lấy tiền đâu mà học. Với lại cũng chẳng ai hơi đâu
mà đến đây dạy học. Lớp mở mấy lần rồi lại tan. Bác mới về đây không
biết chứ vùng này khối đứa đang nằm trong nhà đá. Toàn tội cờ bạc, trộm
cắp, đĩ điếm...
Đôi mắt nhà văn Minh Quang hoe đỏ. Câu chuyện của bà mẹ làm tim
ông se thắt. Trời ơi, ông đang sống giữa một vùng đất đầy chất tiểu thuyết.
Đây mới chính là cái mỏ để các nhà văn đào bới. Nếu đời ông có thể làm
nên một kiệt tác thì đây chính là lúc mà ông đang được tiếp cận với những
nguyên - liệu - Người đích thực của văn chương.
- Thưa mẹ, có cách nào để nói chuyện được với Hồng? - Ông nói.
- Bác nói chuyện bằng giấy bút với em nó được đấy. Nó có cả một tủ
sách. Cứ sẩy việc sao, hái chè ra là lại ôm lấy quyển sách...
Đọc những dòng ông viết, nàng mở tròn đôi mắt nhìn ông hồi lâu. Cũng
một đôi mắt đen pha nâu như mắt Thắm, cũng cái nhìn đầy ngưỡng mộ của
Thắm ngày xưa. Rồi nàng mỉm cười với ông và lặng lẽ đi vào nhà mang ra
một chồng sách.
Ông ngồi thụp xuống như vồ lấy từng cuốn sách của chính mình. Ôi, đây
rồi: "Người lính đi dép cao su", "Chào tuổi thơ ta ra trận". Và đây nữa:
"Tiền phương vẫy gọi", đây nữa: "Nơi ta cất cánh"... Hầu như toàn bộ tác
phẩm của ông, không thiếu một cuốn nào. Ông nhận ra hai cuốn tiểu thuyết
mà ông đã thấy trong ba lô của Thắm ngày ấy.
"Của chị Thắm gửi về cho em đấy - Nàng viết vào cuốn sổ của ông -
Ông có muốn xem những lá thư mà chị Thắm viết về ông không?"
Ông gật đầu. Nàng mở cửa sổ đưa cho ông những tờ giấy pơ-luya đã ố
vàng. Ông nhận ra những dòng chữ của Thắm.
