Người nông dân chạy trước con ngựa của Hoàng Thân; rồi ra khỏi làng
một trăm bước bác ta đi vào một con đường mòn ở cuối một thung lũng
nhỏ xinh đẹp. Trong khoảng nửa dặm họ đi như vậy dưới lùm cây. Những
phát súng đại bác vang lên rất gần, đến nỗi cứ mỗi tiếng nổ người ta tưởng
như sắp nghe thấy tiếng đạn rít trên không. Cuối cùng người ta thấy một lối
nhỏ rời con đường đang đi để bám vào thành núi. Bác nông dân đi vào lối
ấy và mời Hoàng Thân đi theo mình. Hoàng Thân xuống ngựa, bảo người
phụ tá và Raoul cũng làm như vậy, dặn những người khác đợi lệnh của ông
và phải đề phòng thủ thế cẩn thận, rồi ông bắt đầu leo lên lối dốc.
Mười phút sau đến một tòa lâu đài cổ hoang tàn, nó bao quanh ngọn một
quả đồi, đứng trên đó nhìn được bao quát cả vùng chung quanh. Cách xa độ
một phần tư dặm trông thấy rõ Lys đang ở thế nguy, và phía trước Lens là
cả đạo quân thù. Nhìn thoáng một cái Hoàng Thân đã bao quát khoảng
không gian mở ra trước mắt ông từ Lens cho đến Vitry. Một lát sau đã diễn
ra trong trí óc ông tất cả kế hoạch của một trận đánh vào ngày hôm sau ắt là
nó sẽ cứu nước Pháp lần thứ hai khỏi cuộc xâm lăng. Ông lấy bút chì, xé
một tờ giấy trong cặp và viết:
Ông Thống Chế thân mến,
Trong một giờ nữa Lens sẽ rơi vào tay quân địch. Ông hãy đến chỗ tôi,
mang theo tất cả quân đội. Tôi sẽ tới Vendin để bố trí quân. Ngày mai
chúng ta sẽ chiếm lại Lens và đánh bại quân thù!
Rồi quay lại phía Raoul, ông bảo:
— Đi đi, phi thật nhanh và trao bức thư này cho ông De Grammont.
Raoul cúi mình cầm mảnh giấy đi nhanh xuống núi, nhảy phốc lên ngựa
và phi nước đại. Mười lăm phút sau anh đã về tới chỗ Thống Chế.
Một phần lực lượng đã tới nơi. Người ta đợi phần còn lại từng giây từng
phút. Thống Chế De Grammont dẫn đầu tất cả số lục quân và kỵ binh có
sẵn và đi theo đường Vendin, Quận Công Châtillon ở lại để chờ số quân
còn lại và đưa họ đi sau.
Tất cả pháo binh đều đã sẵn sàng và lên đường. Bảy giờ tối thì Thống
Chế đến chỗ hẹn. Hoàng Thân đang đợi. Như ông đã đoán trước, Lens rơi
