— Đúng đấy Planchet ạ. Và anh có thể nói thêm là ông hoàng đó khốn
khổ, khốn khổ còn hơn một người dân lăn lộn trong các vùng tồi tàn nhất
của Paris này.
Planchet tỏ vẻ thương cảm theo lối thông thường như người ta vẫn bày tỏ
đối với những người lạ tưởng không bao giờ có thể gặp lại được. Với lại,
anh ta không thấy trong các câu chuyện chính trị xen tình cảm này có chút
gì là dính dấp đến vấn đề buôn bán của D'Artagnan trong lúc đầu óc của
anh lại đang tập trung hết vào đó. D'Artagnan vốn quen biết việc và hiểu
người, nên hiểu rõ Planchet. Ông nói:
— Chuyện tới rồi đây. Ông hoàng xứ Galles ấy, ông vua không ngai
đúng như người ta gọi, là người ta lưu tâm đấy, Planchet. Ta thấy ông ta cầu
khẩn tên hợm hĩnh Mazarin, xin ông vua Louis trẻ con cứu giúp. Con người
ấy, theo ta hiểu qua đôi mắt thông minh của một ông vua bị hạ bệ, trong cái
dáng cao quý vượt lên tất cả mọi sự khốn cùng, rõ ra một con người có lòng
và thật đáng vị vua.
Planchet lặng lẽ đồng ý: Mấy chuyện này cũng chẳng có chuyện gì làm
sáng tỏ ý định của D'Artagnan. Ông tiếp:
— Đây là lý lẽ của ta, Planchet hãy nghe cho rõ, chúng ta sắp đến hồi kết
cuộc rồi đó.
— Tôi nghe kỹ đây.
— Vua chúa trên trái đất này không lúc nhúc như là dân chúng đâu. Thế
mà ông vua mất ngai này, ta thấy đúng là một hạt cây chờ nảy mầm nở hoa
vào một mùa nào đó miễn là có một bàn tay khéo léo, cẩn thận và mạnh
bạo biết đem gieo vào đất, đúng chỗ đúng lúc.
Planchet luôn luôn gật đầu, chứng tỏ rằng anh ta vẫn không hiểu gì hết.
— Tội nghiệp cho cái hạt giống sẽ lên làm vua đó! Ta tự nghĩ và ta đau
buồn thực sự, cho nên Planchet ạ, ta nghĩ rằng ta đã dính líu vào một
chuyện bơ vơ nên mới phải hỏi ý kiến anh, anh bạn ạ.
Planchet đỏ mặt vì sung sướng hãnh diện.
— Tội nghiệp cho cái hạt giống sẽ làm vua đó! Ta sẽ nhặt nó lên và sẽ
kiếm đất tốt gieo xuống.
